اثر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر استرس شغلی، باورهای فراشناختی، توجه و عملکرد تیراندازی در نظامیان

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد واحد اصفهان (خوراسگان)

2 دانشگاه آزاد خوراسگان

چکیده

مقدمه: مشاغل پلیسی، نظامی‌گری، آتش‌نشانی و نجات غریق، به‌دلیل شرایط محیطی و نوع مأموریت سازمانی و ساختار وظایف آن، منشأ استرس است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر آموزش گروهی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر استرس شغلی، باورهای فراشناختی، توجه و عملکرد تحت فشار تیراندازی در نظامیان شهرستان اصفهان بوده است. روش: پژوهش حاضر، تجربی و از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون است. جامعة آماری این پژوهش را 30 نفر از نظامیان شهرستان اصفهان تشکیل ‌می‌دادند که به‌صورت نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در دو گروه تجربی و کنترل قرار گرفتند. گروه تجربی در هشت جلسۀ 90 دقیقه‌ای آموزش گروهی مبتنی بر ACT شرکت کردند درحالی‌که گروه کنترل، آموزشی ندیدند. شرکت‌کنندگان پیش و پس از مداخله‌ به پرسشنامه‌های استرس شغلی اسیپو، پرسشنامة فراشناختی ولز و آزمون توجه ماریشوک پاسخ دادند. داده-ها نیز با استفاده از کوواریانس تحلیل شد. نتایج: یافته‌ها نشان داد که آموزش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در کنترل استرس شغلی، باورهای فراشناختی، توجه و سطح عملکرد تحت فشار نظامیان، مؤثر بوده است (P

کلیدواژه‌ها


  1. ایرانÂ‌دوست، فروزان؛ صفری، سهیلا؛ نشاطÂ‌دوست، حمیدطاهر و نادی محمدعلی (1394)، اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر درد و افسردگی زنان مبتلا به کمردرد مزمن، نشریۀ علوم رفتاری، 9 (1): 1 ـ 8.
  2. بهرامی، علی رضا؛ میناسیان، وازگون؛ چلونگریان، نسرین (1392)، هنØ‌اریابی آزمون توØ‌ه در گروهی از ورزشکاران دختر و پسر ایرانی، مØ‌لۀ رفتار حرکتی، شمارۀ 12: 32 ـ 13.
  3. بهروز، بهروز (1388)، اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اختلال استرسی پسÂ‌آسیبی، سبک مقابلهÂ‌ای و خودکارآندی دختران مبتلا به سوگ نابهنØ‌ار، مØ‌لۀ روان‌شناسی بالینی، 7 (2): 81-91.
  4. بهزادپور، سمانه؛ سهرابی، فرامرز؛ برØ‌‌علی، احمد و سادات‌مطهری، زهرا سادات (1392)، بررسی مقایسه‌ای کنترل توØ‌ه و نشخوار فکری در بیماران مبتلا به وسواس فکری- عملی و افراد عادی. تحقیقات روان‌شناختی، دورۀ 5، شمارۀ 17: 13-1.
  5. بیرامی، منصور و پور‌فرØ‌ عمران، مØ‌ید (1392)، بررسی رابطه بین باورهای فراشناختی، خودکارآمدی و خوش‌بینی، با اضطراب امتحان دانشØ‌ویان علوم پزشکی، مØ‌لۀ علمی ـ پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، سال 21، شمارۀ 7: 16-9.
  6. حر مریم؛ آقایی، اصغر؛ عابدی، احمد و عطاری، عباس (1392)، تأثیر روش درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد درمانی بر میزان افسردگی بیماران مبتلا به دیابت نوع2، تحقیقات علوم رفتاری، دورۀ 11، شمارۀ 2: 128 ـ 121.
  7. حسینایی، علی؛ احدی، حسن؛ فتی، ل. ؛ حیدری، ع. و مظاهری، م. (1392)، تأثیر آموزش گروهی میتنی بر درمان پذیرش و تعهد (ACT) بر استرس شغلی و فرسودگی شغلی، مØ‌لۀ روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)، دورۀ 19، شمارۀ 2: 120 ـ 109.
  8. حسینی غفاری، فاطمه؛ محمدخانی، پروانه؛ پورشهباز، عباس و دولتشاهی، بهروز (1392)، اثربخشی درمان فراشناختی بر باورهای فراشناختی، نگرانی و حوزه‌های نگرانی در بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر، مØ‌لۀ روان‌شناسی بالینی، سال 5، شمار، 1: 20 ـ 11.
  9. حق‌شناس گرگابی، زینب؛ نوری قاسم‌آبادی، ربابه؛ مرادی، علی رضا و صرامی، غلامرضا (1392)، ارزیابی سبک‌های مقابله، باورهای فراشناختی و ارتباط آن با اضطراب امتحان، مØ‌لۀ دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دورۀ 23، شمارۀ1: 155 ـ 145.
  10. رادفر، شکوفه؛ ملازمانی، فاطمه و کاویی، سوسن (1395)، مقایسة اثربخشی دو روش درمانی پذیرش/ تعهد و روش رفتار درمانی دیالکتیکی بر نافرمانی مقابلهÂ‌ای در یک بیمارستان نظامی، فصلنامة روان-شناسی نظامی، 7 (25): 19 ـ 5.
  11. رØ‌بی، ساØ‌ده و یزدخواستی، فریبا (1393)، اثربخشی درمان گروهی پذیرش و تعهد بر اضطراب و افسردگی زنان مبتلا به بیماری ام اس، مØ‌لۀ روان‌شناسی بالینی، سال 6، شمارۀ 1: 38-29.
  12. سالاری‌فر، محمد حسین و پوراعتماد، حمیدرضا (1390)، رابطۀ باورهای فراشناختی با اختلال افسردگی و اضطراب، فصلنامۀ علمی- پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی لرستان، 13(4): 38-29.
  13. شاره، حسین و علی‌مرادی، عبدالطیف (1392)، سیستم‌های مغزی ـ رفتاری، باورهای فراشناختی و راهبردهای کنترل فکر در بیماران مبتلا به اختلال وسواسی ـ اØ‌باری، مØ‌لۀ روان‌شناسی بالینی، سال 5، شمارۀ 3: 22-11.
  14. شیرین‌زاده دستگیري، صمد (1385)، مقایسه باورهاي فراشناختی و مسئولیت‌پذیري در بین بیماران دچار اختلال وسواسی ـ Ø‌بری، اختلال اضطراب منتشر و افراد بهنØ‌ار، پایان‌نامه کارشناس‌ ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه شیراز.
  15. صدارتی، مریم (1383)، بررسی میزان اضطراب رقابتی دانشØ‌ویان دختر در مسابقات قهرمانی، مطالعات زنان، 5 : 127 ـ 113.
  16. غضنفری، فیروزه؛ امیری، فاطمه و زنگی‌آبادی، معصومه (1394)، اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان فراشناختی بر بهبود علایم وسواس-Ø‌بری زنان مبتلا به اختلال وسواس ـ اØ‌باری شهر خرم‌آباد، مØ‌لۀ مطالعات ناتوانی، دورۀ 5، شمارۀ 11: 168 ـ 160.
  17. غلام‌حسینی، بهاره؛ خدابخشی کولایی، آناهیتا و تقوایی، داود (1394)، اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان فراشناختی بر بهبود افسردگی و تصویر بدنی زنان چاق، سلامت اØ‌تماعی، 2 (2): 72 ـ 79.
  18. لطفی‌زاده، مسعود؛ نورهسیم، اسماعیل و حبیبی، احسان (1390)، بررسی استرس شغلی و عوامل مرتبط با آن در کارکنان ذوب آهن اصفهان، مØ‌لۀ دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، دور، ،13 شمارۀ 5: 37 ـ 45.
  19. مژدهی، محمدرضا؛ اعتمادی، احمد و فلسفی‌نژاد، محمدرضا (1390)، بررسی میانØ‌ی‌های درمانی و اثربخشی درمان پذیرش و تعهد در کاهش علائم اختلال اضطراب فراگیر، فصلنامۀ فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، شمارۀ 7: 30 ـ 1.
  20. واعظ‌موسوی، محمدکاظم و مسیبی، فتح اله (1386)، روان‌شناسی ورزش، تهران: انتشارات سمت: 387.
  21. واینبرگ، ر. و گلد، د. (2011)، مبانی روان‌شناسی ورزش و تمرین، ترØ‌مۀ واعظ‌موسوی، محمدکاظم؛ Ø­Ø‌تی، ع.؛ رضاسلطانی، ن.؛ اسماعیلی، م. و راهداربیگ، ر.، چاپ اول، تهران: انتشارات حتمی: 120.
  22. Chamberlin, sean T. Half, Bruce D. 2010. Competitive state anxiety and self confidence: intensity and direction as relative predictors performance a golf putting task. Journal of sport & exercise psychology, 20 (2), 197-207.
  23. Conway, T.L., Vickers, R.R., French, J.R.P. (1992). An application of the person-environment Fit theory: perceived versus desired Control. J Soc Issues, 48(2), 95-107.
  24. Gutshall C.L., Hampton D.P., Sebetan I.M., SteinP.C., Broxtermann T.J. (2017): The effects of occupational stress on cognitive performance in police officers, Police Practice and Research, DOI: 10.1080/15614263.2017.1288120.
  25. Hancock K, Swain J, Hainsworth C, Dixon A, Koo S, et al. (2016) Acceptance and Commitment Therapy versus Cognitive Behavior Therapy for Children With Anxiety: Outcomes of a Randomized Controlled Trial. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 2, 1-12.
  26. Harris R. (2006). Embracing your demons: An overview of aceeptance and commitment therapy. Psychotherap Aust, 21(4), 2-8.
  27. Janelle CM . (2002) Anxiety, arousal and visual attention: a mechanistic account of performance variability sport, 20(3), 237 – 510.
  28. Nelson K.V., Smith A.P. (2016). Occupational stress, coping and mental health in Jamaican police officers, Occupational Medicine, 66:488–491.