شیوه‌های ایجاد آرامش روانی از دیدگاه قرآن کریم

نویسندگان

1 استادیار گروه روانشناسی دانشگاه جامع امام حسین(ع)

2 مدرس و پژوهشگر دانشگاه جامع امام حسین(ع)

3 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه جامع امام حسین

چکیده

مقدمه: آرامش روانی، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر و حیاتی برای بشریت است. امروزه فشار روانی به‌عنوان بیماری تمدن، لقب گرفته است و برای نجات از آن، تمسک به قرآن کریم بهترین نسخه شفابخش به‌شمار می‌آید. هدف این تحقیق، شناسایی شیوه‌های ایجاد آرامش از نگاه قرآن کریم است.
روش: این تحقیق از نوع بنیادی است که با روش کیفی و با رویکرد تحلیل محتوا انجام شد. جامعه آماری این تحقیق کلیه آیات قرآن و تفسیرهای قرآنی است. نمونه آماری شامل کلیه آیات قرآن کریم است که به‌نحوی مستقیم یا غیرمستقیم به موضوع آرامش ارتباط می‌یابد.
نتایج: نتایج تحقیق یازده شیوه ایجاد آرامش از نگاه قرآن را نشان داد. این شیوه‌ها عبارتند از: حاکمیت اسلامی، ازدواج، صبر و ایستادگی، احسان و نوع‌دوستی، مدیر کارآمد، ایمان، عمل صالح، دعا، خواب، امید به فضل و رحمت الهی، امید به وعده‌های الهى.
بحث: باتوجه‌به اینکه قرآن نسخه شفابخشی از طرف خدا برای انسان‌هاست، استفاده از شیوه‌های فوق سبب آرامش می‌شود. همه این راهبردها در ایجاد آرامش روانی مؤثر هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Methods of Creating Mental Peace from the Perspective of the Holy Quran

نویسندگان [English]

  • Ahmad Baseri 1
  • Hamid Alavivafa 2
  • Seyyed Fardin Rezaee 3
1 Assistant Professor, Department of Psychology, Imam Hossein University of Medical Sciences
2 Teacher and Researcher at Imam Hossein University
3 Graduated from the master's degree at Imam Hussein University
چکیده [English]

Introduction: Mental peace is an inevitable and vital necessity for humanity. Today, mental stress is known as the disease of the civilization, and to get rid of it, the holy Quran is considered the best healing remedy. The purpose of this study is to identify ways of creating relaxation from the viewpoint of the holy Quran.
Method: This is a fundamental type of research work conducted by qualitative method and content analysis approach. The statistical population consists of all the Quranic verses and Quranic interpretations. The statistical sample includes all the verses of the holy Quran directly or indirectly related to the issue of relaxation.
Results: The results revealed eleven ways of creating mental peace from the Quran's perspective: Islamic governance, marriage, patience and resistance, benefaction and altruism, efficient management, faith, righteous deed, prayer, sleep, hope for Divine grace and mercy, and hope for Divine promises.
Discussion: Given that the Quran is a healing prescription from God for human beings, making use of these ways results in relaxation. In fact, all of these strategies are effective in creating mental peace.

کلیدواژه‌ها [English]

  • relaxation
  • mental health
  • the holy Quran
آمالی، حمید (1390)، سلامت روان،  مندرج در:
احمدوند، علی (1382) بهداشت روانی، تهران: دانشگاه پیام‌نور.
اسدی، علی (1370)، بحران‌شناسی و جامعه‌شناسی بحران، مجله علمی پژوهشی دانشنامه، تهران، دانشگاه آزاد: 48.
حیدری، مریم (1391)، سلامت روان­ روان‌شناسی،  مندرج در www.magirans.com بهار 91
خاک‌پور، حسین؛ نوری، ابراهیم و عسکری، مهدیه (1395)، کارکردهای تربیتی عزت نفس و نقش آن در سلامت روان از نگاه قرآن و روایات. پژوهشهای اخلاقی. سال ششم. شماره 4: 131 تا 146.
صادقی، علی (1395)، مدیریت بحران، تأثیر طرح توسعه مجموعه شهری تهران بر بهبود توان مدیریت بحران برای مقابله با بلایایی طبیعی از دیدگاه نخبگان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه جامع امام حسین (ع).
علوی‌نژاد، سیدحیدر (1378)، مطهری و انسان سالم قرآنی، فصلنامه پژوهش‌های قرآنی، شماره 18 ـ 17 دوره 5.
گنجی، حمزه‌ (1379)، بهداشت روانی. تهران: انتشارات‌ ارسباران.
منصوری، خلیل (1389)، عوامل و موانع آرامش در نگره قرآنی، 27 فروردین مندرج در:
www.samamos.com/?P=1168
موسی‌خانی، مرتضی (1371)، مدیریت بحران: نگرش کاربردی از فن‌ها و فنون مدیریت، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه مدیریت دانشگاه تهران.
میناوردی، مهناز (1380)، رابطه کمال‌گرایی و سرسختی روان‌شناختی با سلامت روانی و عملکرد تحلیلی دانش‌آموزان دختر مراکز پیش‌دانشگاهی اهواز، پایان‌نامه کارشناسی ارشد.
نبی‌زاده بهنمیری، محمدحسین (1391)، نقش مدیریت استراتژیک در مدیریت بحران، فصلنامه مدیریت بحران، شماره 15: 70-71.
 نجات، حمید و ایروانی، محمود (1378)، مفهوم سلامت روان در مکاتبات روان‌شناسی، فصلنامه بهداشت روانی، شماره سوم.
نسّاجى، ‌‌‌اسماعیل (1391)،‌ نیایش و آثار مثبت آن در سلامت روان، مکتب اسلام، س 52. ش 2: 52 تا 60.
نوذری، علی (1385)، بهداشت و سلامت در شرایط عادی و بحران، فرماندهی بهداری.
هاشمی علی‌آبادی، سیداحمد (1394)، عوامل آرامش از نگاه قرآن، سایت معارف قرآنی، شماره مطلب: ۳۵۰۲.
 
Dimatteo, M.R & Martin, L.R. (2002). Health psychology. New York Allyn & Bacon.
DSM-5 American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. Arlington: American Psychiatric Publishing.
Keyes, C.L.M & Lopez,SJ. (2002). Toward a Science of mental health in C.R. Snyder & Lopez S.J (Ed). The hand book of appositive psychology (pp, 45-60) New York Oxford university press
Allan, NP. Felton, JW. Lejuez, CW. MacPherson, L. Schmidt, NB. (2015).
Longitudinal investigation of anxiety sensitivity growth trajectories
and relations with anxiety and depression symptoms in adolescence.
Development and Psychopathology. 28(2): 1-11.