بررسی نقش میانجی تعهد سازمانی در ارتباط بین ویژگی‌های شخصیتی با روحیه بسیجیان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران

2 دانشگاه آزاد اسلامی واحد نکا،ایران

چکیده

مقدمه:این تحقیق با هدف بررسی نقش  میانجی تعهد سازمانی در ارتباط بین ویژگی­های شخصیتی  با  روحیه بسیجیان صورت گرفت.
روش: جامعه آماری تحقیق، بسیجیان فعال استان مازندران (حدود 7000 نفر) شرکت‌کننده در طرح صالحین بودند که با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی خوشه‌ای از بین زنان و مردان 365 نفر انتخاب شدند. ابزار به‌کاررفته در این پژوهش، پرسشنامه استاندارد تعهد سازمانی مایر و آلن (1991)، پرسشنامه ویژگی‌های شخصیتی (NEO) و پرسشنامه محقق‌ساخته روحیه (1396) بوده است که برای تمامی ابزار، پایایی بالاتر از 7/0 گزارش شده است. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها ضمن استفاده از روش‌های توصیفی از روش آزمون همبستگی اسپیرمن و رگرسیون نیرومند و آزمون سوبل استفاده شد.
نتایج: نتایج نشان داد در سطح خطای 05/0 بین ویژگی‌های شخصیتی  با روحیه رابطه معنی‌داری وجود داشته و نیز نقش میانجی تعهد سازمانی در این روابط تأیید شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Investigation into the Mediating Role of Organizational Commitment in the Relationship between Personality Traits and the Morale of Basij Members

نویسندگان [English]

  • Hojatolah Moradi 1
  • Sorosh Alimardani 2
1 Corresponding Author: Associate Professor, Imam Hussein (a.s.) Comprehensive University.
2 Master of Islamic Azad University, Neka Branch
چکیده [English]

Introduction: This study was conducted to investigate the mediating role of organizational commitment in the relationship between personality traits and the morale of Basij members.
Method: The statistical population of the study consisted of the active Basij members of Mazandaran Province, Iran (about 7000 people) who had participated in Salehin Project. From among about 7000 men and women, a group of 365 people was selected using the stratified cluster random sampling method. The instruments used in this study were the Mayer and Allen's (1991) Standard Organizational Commitment Questionnaire, the Personality Traits Questionnaire and a researcher-made morale questionnaire (2017), and the reliability index of all the instruments was above 0.7. For data analysis, in addition to descriptive methods, Spearman correlation test, strong regression and Sobel test were used.
Results: The results revealed that at 0.05 confidence level, there was a significant relationship between personality traits and morale, and also the mediating role of organizational commitment in this relationship was confirmed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • the morale of Basij members
  • personality traits
  • organizational commitment
آتش‌روز، بهروز (1386)، پیش‌بینی عملکرد تحصیلی ازطریق دلبستگی و صفات پنج‌گانه شخصیتی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی.
آقایوسفی، علیرضا و صالح میرحسینی، وحیده (1390)، رابطه بین عوامل شخصیتی و عملکرد شغلی مدیران شرکت‌های بیمه،  پژوهشنامه بیمه صنعت بیمه  دوره 26، شماره 4، مسلسل 104: 182 ـ 155.
امامی، مصطفی (1387)، تعهد سازمانی و عوامل مؤثر بر آن،  راهبرد انجمن پردیس قم، دانشگاه تهران، سال اول، پاییز 1387، شماره 1: 144 ـ 127.
امان‌اللهی، عباس (1394)، بررسی رابطه ویژگی‌های شخصیتی و عوامل فردی ـ خانوادگی با کیفیت زندگی زناشویی در کارکنان ادارات دولتی شهر اهواز، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه شهید چمران اهواز.
بابائیان، علی (1393)، بررسی رابطة ویژگی‌های شخصیتی با عملکرد شغلی کارکنان رسته‌های مأموریتی ناجا، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز.
پاشا، غلام‌رضا و خدادادی اندریه، فریده (1393)، رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی و روحیه کارکنان با تعهد سازمانی آنها در سازمان آب و برق اهواز، نشریه یافته‌های نو در روان‌شناسی، روان‌شناسی اجتماعی، بهار 1393، دوره 2، شماره 6: 54 ـ 65.
حجازی، یوسف (1395)، رابطه میان ویژگی‌های شخصیتی و عملکرد شغلی، مجله روان‌شناسی و علوم تربیتی، پاییز و زمستان 1395، دوره  32،  شماره  2: 171 ـ 189.
حسینی کبریا، سیدحسین؛ فتحی‌، زادالله و شکری، نرجس (۱۳۹۵)، بررسی رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی و تعهد سازمانی با عملکرد شغلی کارکنان بیمه خدمات درمانی، دومین همایش ملی پژوهش‌های مدیریت و علوم انسانی در ایران، تهران، مؤسسه پژوهشی مدیریت مدبر.
حق‌شناس، حسن (1378)، هنجاریابی آزمون شخصیتی نئو،  مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی دوره ۴، شماره ۴: 47 ـ 16.
حق‌شناس، حمید (1390)، مقایسة ویژگی‌های شخصیتی و سلامت روان دانش‌آموزان دبیرستان‌های تیزهوشان و عادی، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
حیدریان گرجی، سکینه (1389)، رابطه بین شخصیت و امید به زندگی در میان‌سالان، پایان‌نامه کارشناسی روان‌شناسی عمومی، دانشگاه پیام‌نور بهشهر.
رحیمی، پرویز و حسنی، محمد (1395)، بررسی رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی و با تعهد سازمانی کارمندان، کنفرانس جهانی مدیریت، اقتصاد حسابداری و علوم انسانی در آغاز هزاره سوم، شیراز، پژوهش شرکت ایده بازار صنعت سبز.
ساعت‌چی، محمود (1389)، رابطه بین سنخ‌های روانی یونگ و سبک‌های عشق‌ورزی، مجله تحقیقات روان‌شناختی، تابستان 1389، شماره 14: 86 ـ 100.
علی‌رضایی، نفیسه؛ مساح، هاجر و اکرمی، ناهید (1392) رابطه وجدان کاری با عملکرد شغلی، فصلنامه اخلاق در علوم و فنّاوری، سال هشتم، شماره 2.
کریم‌زاده بارنجی، نرگس و ابراهیمی‌مقدم، حسین (۱۳۹۴)، پیش‌بینی رضایت شغلی براساس ویژگی‌های شخصیتی و تعهد سازمانی در کارکنان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی، روا‌ن‌شناسی و علوم اجتماعی، تهران، مؤسسه مدیران ایده‌پرداز پایتخت ایلیا.
قادری، شیلان؛ رستمی، چنگیز؛ اردلان، آسو و پاشایی،  طاهره  (1395)، پیش‌بینی عملکرد شغلی و تاب‌آوری براساس ویژگی‌های شخصیتی، مجله دانشکده پرستاری، مامایی و پیراپزشکی کردستان، دوره دوم، شماره دوم.
قاسم‌زاده علیشاهی، ابوالفضل، سیدعباس‌زاده، میرمحمد، حسنی، محمد و هاشمی، تورج (1390)، برازش روابط علی ـ ساختاری ویژگی‌های شخصیتی با استرس و عملکرد شغلی باتوجه‌به اثرات میانجی رفتار پاسخگویی فردی، سلامت کار ایران، 10، 2: ۵۴ ـ ۶۴.
قاسمی، سعید (۱۳۹۵)، بررسی رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی با وفاداری سازمانی و عملکرد شغلی کارکنان، اولین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، حسابداری، علوم تربیتی و اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل، ساری، شرکت علمی ـ پژوهشی باران اندیشه.
لیاقت، ریتا و زیوری،  پریا (1396)، بررسی رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی و تعهدات سازمانی در عملکرد شغلی کارمندان اداره جهاد کشاورزی شهر تبریز، کنگره بین‌المللی بهداشت روان و علوم روان‌شناختی، تهران، دبیرخانه دائمی کنفرانس.
ملک‌نگاه کلهر، یونس و جدی، رامین  (۱۳۹۵)،  بررسی رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی و تعهد سازمانی با عملکرد شغلی کارمندان ادارات دولتی شهر کرمانشاه، دومین همایش ملی پژوهش های نوین در حوزه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی ایران، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی سروش حکمت مرتضوی.
ملکی، سعید؛ اکبرزاده، داود و اقدسی، علینقی (1393)، رابطه تاب‌آوری و ویژگی‌های شخصیتی با شادکامی در بین ورزشکاران رشته فوتسال، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد تبریز.
موسوی، سیدعلی (1392)، بررسی رابطة بین صفات شخصیتی و عملکرد کارکنان کلانتری‌های شهر زنجان، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم انتظامی امین.
نقوی، سیدعلی؛ آذر، عادل و اسعدی، میرمحمد (1395)، بررسی رابطة هوش معنوی، تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان ادارۀ کل ورزش و جوانان استان منتخب، مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش دوره سوم، شماره 11: 75 ـ 86.
نیکجو، رضا (1392)، رابطة بین ویژگی‌های شخصیتی با هوش هیجانی و شادکامی در دانشجویان رشته‌های انسانی واحد علوم و تحقیقات، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران.
 
Carlson LE, Brown KW. Validation of the mindful attention awareness scale in a cancer population. J Psychosom Res 2005; 58: 29-33.
Friborg, O., Hjemdal, O., Rosenvinge, J. H., Martinussen, M., Aslaksen, P. M., & Flaten, M. A. (2006). Resilience as a moderator of pain and stress. Journal of psychosomatic research, 61(2), 213-219.
Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human resource management review, 1(1), 61-89.
Saiti, A., & Papadopoulos, Y. (2015). School teachers’ job satisfaction and personal characteristics, International Journal of Educational Management, 29(1), 73-97.
Kengatharan, N. (2012). Explorating Relationship between Psychological Characteristics and Entrepreneurial Inclination: A Case Study from SriLanka. Global Journal of Management And Business Research, 12(21).
Klang, A. (2012). The Relationship between Personality and Job Performance in Sales:: A Replication of Past Research and an Extension to a Swedish Context.  Stockholm University - Department of Psychology Master’s Thesis, 30 Credits Spring of 2012
. Hurtz GM & Donovan J. Personality and job performance: The big five revisited. Journal of Applied Psychology.2000; l85(6); 869-879.