رابطه ساختار خانواده با میزان استفاده از فضای مجازی در زنان ایثارگر: نقش میانجی‌گرانه احساس امنیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار مشاوره، گروه علوم تربیتی، دانشگاه حکیم سبزواری، خراسان رضوی، ایران

2 کارشناس ارشد مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی واحد الکترونیکی، تهران، ایران

چکیده

اتمام جنگ و یا برگشت رزمندگان به خانواده به سبب استرس های ناشی از جنگ و آثار مخرب آن، تاثیرات نامطلوبی بر خانواده بویژه همسران گذاشته است. پژوهش حاضر با هدف  بررسی نقش میانجی احساس امنیت در رابطه ساختار خانواده با میزان استفاده از فضای مجازی در زنان ایثارگر انجام شد. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه زنان ایثارگر، شهر شهرکرد بودند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه انطباق‌‌پذیری و همبستگی خانوادگی اولسون، پرسشنامه میزان استفاده از فضای مجازی پورجبلی و رضائی و پرسشنامه امنیت روانی مزلو بود. جهت تجزیه و تحلیل دادهها نیز از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که ساختار خانواده به صورت مستقیم بر میزان استفاده از فضای مجازی (80/1-) و به صورت غیر مستقیم یعنی از طریق احساس امنیت بر میزان استفاده از فضای مجازی (11/0-) تأثیر گذار است (05/0›p). بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که رابطه ساختار خانواده با میزان استفاده از فضای مجازی در زنان ایثارگر یک رابطه خطی ساده نیست  و احساس امنیت می تواند این رابطه را میانجی گری نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Relationship between Family Structure and the Use of Cyberspace in Self-Sacrificing Women: The Mediating Role of Sense of Security

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Namani 1
  • Marzieh Hosseinian Shalamzari 2
1 Associate Professor of Counseling, Department of Educational Sciences, Hakim Sabzevari University, Sabzevar, Iran.
2 M.A in counceling, Islamic Azad University E- Campus, Tehran, Iran
چکیده [English]

The end of the war and the return of combatants to their families has had adverse effects on family members, especially the wives, due to the stresses caused by the war and its destructive effects. The aim of this study was to investigate the mediating role of sense of security in the relationship between family structure and the use of cyberspace in self-sacrificing women. To this end, the descriptive-correlational research method was employed. The statistical population included all the self-sacrificing women in Shahr-e-kord, Iran. The data collection instruments were the Olson Adaptability and Family Solidarity Questionnaire, the Poorjebelli and Rezaei Cyberspace Use Scale and the Maslow Psychological Security Questionnaire. Pearson correlation test and path analysis were used to analyze the data. The results showed that the amount of cyberspace use is affected by family structure directly (-1.80) and indirectly (-0.11) through sense of security. Based on the findings of this study, it can be concluded that the relationship between family structure and the use of cyberspace in self-sacrificing women is not a simple linear one, and it can be mediated by sense of security (P < 0.05).

کلیدواژه‌ها [English]

  • sense of security
  • cyberspace
  • family structure
  • self-sacrificing women
انصاری، ابراهیم؛ کیان‌پور، مسعود و عطایی، پری (1395)، تبیین جامعه‌شناختی سرمایه اجتماعی خانواده و فضای مجازی (موردمطالعه: شهر اصفهان)، علوم اجتماعی، س دهم، ش 35: 121-144.  
ایدلخانی، شیرین و حیدری، حسن (1395)، سنجش اثربخشی آموزش تاب‌آوری بر سلامت روان و کیفیت زندگی همسران جانبازان، فصلنامه روان‌شناسی نظامی، س هفتم، ش 27: 67-80. 
پورجبلی، ربابه و رضائی، سمانه (1396)، بررسی رابطه میزان ساعات استفاده از شبکه‌های اجتماعی (مجازی)   میزان انسجام اجتماعی خانواده بین خانواده‌های شهر نقده، مطالعات جامعه‌شناسی، س 10، ش 38: 21-42. 
تکبیری، شیوا و نظیری، قاسم (1396)، پیش‌بینی استفاده آسیب‌زا از شبکه‌های اجتماعی براساس سبک‌های حل تعارض و انسجام خانواده در زوجین، روان‌شناسی معاصر، ش2 : 422-425. 
جعفرزاده داشبلاغ، حسن؛ بیداری کویجی، محمد؛ حسین‌زاده، یزدان و صمدی‌فرد، حمیدرضا (1394)، رابطه بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی با رضایت زناشویی و نعارضات زناشویی، همایش ملی روان‌شناسی و مدیریت آسیب‌های اجتماعی.
حداد رنجبر، سمیه (1391)، رابطه اعتیاد به اینترنت و نوع استفاده از آن با وضعیت سلامت روان دانشجویان، نخستین کنگره ملی فضای مجازی و آسیب‌های اجتماعی نوپدید، تهران: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی.
حق‌شناس، نادر (1397)، بررسی عوامل مؤثر بر احساس امنیت روانی سالمندان باتأکید بر سطح توسعه‌یافتگی مناطق مختلف شهر تهران- کاربرد مدل چندسطحی، فصلنامه جمعیت، س بیست، ش پنجاه، 105: 35-56. 
خجیر، یوسف (1396)، آسیب‌شناسی استفاده از شبکه‌های اجتماعی و نرم‌افزارهای تلفن همراه در خانواده ایرانی (باتأکیدبر نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید)،  فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده، س بیست، ش 77: 110-136.   
زارع، حسین و امین‌پور، حسن (1390)، آزمون‌های روان‌شناختی، تهران: آییژ.
صدیق اورعی، غلامرضا؛ نوغانی، محسن و سالار، علی (1392)، شبکه اجتماعی همسرگزینی و تأثیر آن بر رضایت از زندگی زناشویی در بین مردان متأهل، جامعه‌شناسی کاربردی، س بیست و چهارم، ش 49، 17-36.  
عالی‌پور، سیروس؛ سحاقی، حکیم و محمدی، علی (1394)، نظریه انگیزشی مزلو: نقد و بررسی محدودیت‌های کاربردی آن در فرهنگ بومی اسلامی ایرانی،  مجله علوم انسانی اسلامی، ش 7: 1-18. 
کیانی، احمدرضا؛ فرح‌بخش، کیومرث؛ اسدی، مسعود و شیرعلی‌پور، اصغر (1389)، ابعاد جهت گیری مذهبی و مرزهای ارتباطی خانواده، روان‌شناسی و دین، س سوم، ش 3: 93-106.  
گلاسر، ویلیام (2012)،  تئوری انتخاب، مترجم علی صاحبی (1391)، تهران: سایه سخن.
گلسر، ویلیام (2010)،  تئوری انتخاب، ترجمه مهرداد فیروزبخت (1395)، تهران: رسا.
مجردی، وحید؛ اسلامی، علی و جمال، سعید (1393)، بررسی وضعیت استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی بین دانشجویان استان خراسان شمالی. فصلنامه علمی دانش انتظامی خراسان شمالی، س 1، ش 4: 98-85.
مازلو، آبراهام (1970)،  روان‌شناسی شخصیت سالم، ترجمه شیوا رویگریان (1385)، تهران: گلشانی.
محمدی، حمید (1395)، بررسی تأثیر شبکه‌های اجتماعی و دنیای مجازی بر میزان طلاق و رضایت زناشویی مطالعه موردی استان آذربایجان غربی، سومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش در مهندسی، علوم و تکنولوژی، 1395.
مظاهری، محمدعلی؛ حبیبی، مجتبی و عاشوری،  احمد (1392)،  ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه فارس مقیاس انسجام و انعطاف‌پذیری خانواده،  مجله روا‌ن‌پزشکی و روا‌ن‌شناسی بالینی ایران، س نوزدهم، ش 4: 314-325. 
مقاتلی، نعیما؛ پولادی ری‌شهری، علی و رضایی، محمدرضا (1395)، بررسی تأثیر اخبار انتظامی در رسانه‌ها بر باورهای فراشناختی و احساس امنیت روان‌شناختی، فصلنامه علوم انتظامی، س دوم، ش 2: 15-25.
مولایی، محمدمهدی (1389)، شبکه‌های اجتماعی فراتر از ابزارهای تکنولوژیک، همایش پنجره مهر، تهران: فرماندهی انتظامی تهران شرق، معاونت اجتماعی.
نامنی، ابراهیم و باقریان کاخکی، مریم (1398)، نقش میانجی‌گرانه احساس امنیت روانی در رابطه خوش‌بینی و خودشفقت‌ورزی با بهزیستی روان‌شناختی در همسران جانباز، فصلنامه طب جانباز، س یازدهم، ش 2: 102-108. 
References
Aidelkhani, S. H., & Heydari, H. (2016). Measuring the Effectiveness of Resilience Training on the Mental Health and Quality of Life of the Handicapped Veterans’ Wives. Journal of military Psychology, 7(27), 67-80. . [In Persian]
Alipour, S., Sahaqi, H., & Mohammadi, A. (2015). Maslow's motivational theory: A critique of its practical limitations in the native Islamic culture of Iran. Journal of Islamic Humanities, 7, 1-18. [In Persian]
Amber, R., & Carole, P. M. (2009). Long-Distance and Proximal Romantic Relationship Satisfaction: Attachment and Closeness Predictors. Journal of College Counseling, 12(1), 5-17. DOI:10.1002/j.2161-1882.2009.tb00036.x.
Ansari, E., Kianpoor, M., & Ataie, P. (2016). Sociological explanation of family social capital and cyberspace (Case study: Isfahan). Social Sciences, 10(35), 121-144. [In Persian]
Bergheim , K., Eid, J., Hystad, S. W., Birkeland, M., Mearns,K., & Larsson, G. (2013). The role of psychological capital in perception of safety climate among air traffic controllers. Journal of Leadership & Organizational Studies, 2(20), 232- 241. https://doi.org/10.1177/1548051813475483.
Buijck, B. I., Zuidema, S. U., Spruit-van Eijk, M., Bor, H., Gerritsen, D. L.,& Koopmans, R. T. (2014). Determinants of geriatric patients’ quality of life after stroke rehabilitation. Aging Ment Health, 8(18), 980-985. doi: 10.1080/13607863.2014.899969.
Choi, A.W. K. (2012). The relationship between Family Cohesion and Intimacy in   Dating Relationship: A Study Based on Attachment and Exchange Theorie. Discovery Student Journal, 1, 91-109.
Clayton, R. B. (2014). The Third Wheel: The Impact of Twitter Use on Relationship Infidelity and Divorce. Cyber psychology, Behavior, And Social Networking, 7(17), 425-430. DOI:10.1089/cyber.2013.0570.
DeGraaf, H., Van de Schoot, R., Woertman ,L., Hawk, ST., & Meeus, W. (2011). Family cohesion and romantic and sexual initiation: A three wave longitudinal study. J Youth Adolesc, 41(5), 583-592. https://doi.org/10.1007/s10964-011-9708-9.
Dew, J., & Tulane, S. (2015). The Association Between Time Spent Using Entertainment Media and Marital Quality in a Contemporary Dyadic National Sample. Journal of Family and Economic Issues, 36, 621–632. doi:10.1177/1461444807080339.
Gibbard, K., Griep, Y., Hoffart , G., & Onen, D. (2017). one big happy engineering family? the influence of psychological contracts on team  outcomes and the mediating lole of person team fit. Canadian Engineering Education Association, 4, 1-7. DOI:10.24908/ pceea. v0i0.7386
Glasser, W. (2012). Selection theory, translated by Ali Sahebi. Tehran: Sayeh Sokhan. [In Persian]
Glaser, W. (2010). Selection theory, translated by Mehrdad Firoozbakht. Tehran: Rasa. [In Persian]
Haddad Ranjbar, S. (2012), The Relationship between Internet Addiction and Its Use with Students' Mental Health Status, The First National Congress on Cyberspace and Emerging Social Injuries. Tehran: Ministry of Cooperatives, Labor and Social Welfare. [In Persian]
Hagh Shenas, N. (2018). Investigating the effective factors on the feeling of psychological security of the elderly with emphasis on the level of development of different areas of Tehran-application of a multilevel model. Population Quarterly, 25 (105), 56-35.
Hansen, D., Shneiderman, B., & Smith, M. A. (2010). Analyzing social media networks with NodeXL: Insights from a connected world. Morgan Kaufmann.
Hosseinkhanzadeh, A.A., Esapoor, M., Yeganeh ,T., & Mohammadi, R. (2013). A Study of The Family Cohesion in Families with Mentally Disable Children .Procedia Soc and Behav Sci, 84, 749-753. doi:10.1016/j.sbspro.2013.06.639.
Jafarzadeh Dashbalagh, H., Bidari Kuiji, M., Hosseinzadeh, Y., & Samadifard, H.R. (2015). The relationship between social media use with marital satisfaction and marital discord. National Conference on Psychology and Social Injury Management. . [In Persian]
Khajir, Y. (2017). Pathology of using social networks and mobile software in the Iranian family (with emphasis on strengths, weaknesses, opportunities and threats). Quarterly Journal of Women and Family Socio-Cultural Council, 20 (77), 136-110. . [In Persian]
Kiani, A.R., Farahbakhsh, K., Asadi, M., & Shir Alipour, A. (2009). Dimensions of religious orientation and communication boundaries of family, psychology and Religion, 3 (3), 106-93. . [In Persian]
Kruzich, J. M., Mienko, J. A., & Courtney, M. E. (2014). Individual and work group influences on turnover intention among public child welfare workers: The effects of work group psychological safety. Children and Youth Services Review, 42, 20-27. DOI:10.1016/j.childyouth.2014.03.005
Lambert, M. J. (2013). Outcome in Psychotherapy The Past and Important Advances. Psychotherapy, 50, 42-51. doi: 10.1037/a0030682.
Lewis, A., Knight, T., Germanov, G., Benstead, M., Joseph, C., & Poole, L. (2015). The Impact on Family Functioning of Social Media Use by Depressed Adolescents: A Qualitative Analysis of the Family Options Study. Front Psychiatry, 6, 131. doi: 10.3389/fpsyt.2015.00131.
Maslow, A. H (1970). Psychology of Healthy Personality. Translated by Shiva Roygarian. Tehran: Golshani.
Maslow, A. H (1952).  Manual for the security-insecurity inventory. California. Consulting psychological press.
Mazaheri, M., Habibi, M., & Ashori, A. (2014). Psychometric Properties of Persian Version of the Family Adaptability and Cohesion Evaluation Scales (FACES-IV) . IJPCP, 19 (4), 314-325. [In Persian]
Moghatli, N., Poladi Rishhari, A., & Rezaei, M.R. (2016). Investigating the Impact of Disciplinary News in the Media on Metacognitive Beliefs and Emotional Psychological Security. Law Enforcement Quarterly, 2 (2), 15-25. [In Persian]
Mohammadi, H. (2016). Investigating the effect of social networks and virtual world on divorce rate and marital satisfaction: A case study of West Azerbaijan province. 3rd International Conference on Research in Engineering, Science and Technology, 2016. [In Persian]
Molaei, M.M. (2010). Social networks go beyond technological tools. Seal Window Conference. Tehran: East Tehran Disciplinary Command, Social Deputy. [In Persian]
Nameni, I., & Bagherian Kakhki, M. (2019). The mediating role of psychological security in the relationship between optimism and self-compassion and psychological well-being in veteran spouses. Veteran Medicine Quarterly, 11 (2), 102-108. [In Persian]
Nazir,S., Sidra, S., Malik, M. S., Falak, S, Zarqa, A., & Muhammad Rizwan, S. (2012).Parental Conflict And Its Effects On Youth Self Esteem (A Study At University Of Punjab). Inter J of Asian Soc Sci, 2(9), 1392-1400.
Olson, DH., Portner, J., & Lavee, Y. (1985). FACES III. Unpublished manuscript, Family Social Science. University of Minnesota; 1985.
Pierce, T. (2009). Social anxiety and technology: Face-to-face communication versus technological communication among teens. Computers in Human Behavior, 25, 1367-1372. https://doi.org/10.1016/j.chb.2009.06.003
Raes, F., Pommier, E., Neff,K. D., & Van Gucht, D. (2011). Construction and factorial validation of a short form of the Self-Compassion Scale. Clinical Psychology and Psychotherapy, 18(3), 250-255. doi: 10.1002/cpp.702.
Sedigh Oraei, GH., Noghani, M., & Salar, A. (2012). Social Network of Mate Selection and Marital Satisfaction Among the Married Men. Applied Sociology, 24(49), 17-36. [In Persian]
Sharaievska, I., & Stodolskab, M. (2017). Family satisfaction and social networking leisure. Leisure Studies, Social Movement Studies, 36(2), 231-243. https://doi.org/10. 1080/02614367.2016.1141974
Soares, A., & Lopes, M. (2014). Social networks and psychological safety: A model of contagion. Journal of Industrial Engineering and Managem, 7(5), 995-1012. http://dx.doi.org/10.3926/jiem.1115.
Takbiri, SH., & Naziri, GH. (2017). Predicting the harmful use of social networks based on conflict resolution styles and family cohesion in couples. Contemporary Psychology, 12, 422-425. [In Persian]
Valenzuela, S., Halpern, D., & Katz, J. (2014). Social network sites, marriage well-being and divorce: Survey and state-level evidence from the United States. Computers in Human Behavior , 36, 94-101. https://doi.org/10.1016/j.chb.2014.03.034
Zare, H., & Aminpour, H. (2011), Psychological tests. Tehran: Ayizh. [In Persian]
Zhang, Y., Fang, Y., Wei, K., & Chen, H. (2010). The role of psychological safety in promoting knowledge sharing in virtual communities. International Journal of InformationManagement,30(5),425-436. https://doi.org/10.1016/j.ijinfomgt.2010.02.003