اثربخشی طرح‌واره‌درمانی هیجانی بر بهزیستی روانی، هیجانی و اجتماعی زنان خانواده شهدای مبتلا به اختلال سوگ پیچیده مداوم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: کارشناسی ارشد روان‌شناسی، گروه روان‌شناسی، مؤسسه آموزش عالی روزبهان، ساری، ایران.

2 کارشناس ارشد مشاوره مدرسه، گروه علوم تربیتی و مشاوره، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی رودهن، ایران.

3 کارشناس ارشد روان‌شناسی عمومی، گروه روان‌شناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی کرج، ایران.

4 دکترای روان‌شناسی عمومی، گروه روان‌شناسی، واحد کیش، دانشگاه آزاد اسلامی کیش، ایران.

5 دکترای روان‌شناسی سلامت، گروه روان‌شناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی کرج، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش طرح‌واره‌درمانی هیجانی بر بهزیستی روانی، هیجانی و اجتماعی بین زنان خانواده شهدای مبتلا به اختلال سوگ پیچیده مداوم انجام شد. روش پژوهش حاضر، نیمه‌آزمایشی با گروه گواه و گمارش تصادفی و جامعه آماری مطالعه، شامل تمامی همسران، مادران و فزندان دختر شهدای مراجعه‌کننده به بنیاد شهید و امور ایثارگران شهر ساری در سال 1400 بود که از این میان، 30 نفر از زنان که ملاک‌های ورود به پژوهش را داشتند، با روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب و به‌صورت گمارش تصادفی در ۲ گروه 15 نفره آزمایش و کنترل گزینش شدند که گروه آزمایش، 10 جلسه آموزش طرح‌واره‌درمانی هیجانی را دریافت کرد و گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. شرکت‌کنندگان با مقیاس بهزیستی ذهنی کییز و ماگیارمو (2003) ارزیابی و داده‌ها، با استفاده تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر به‌وسیله نسخه 23 نرم‌افزار SPSS تجزیه‌ و تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که مداخله در تغییر نمرات بهزیستی روانشناختی، هیجانی و اجتماعی مؤثر عمل کرده است. تفاوت‌ها از پس‌آزمون به پیگیری معنادار نیستند (05/0<P)؛ به این معنا که اثرات درمانی در طول زمان ثبات داشته‌اند بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت اثربخشی طرح‌واره‌درمانی هیجانی بر بهزیستی روانی، هیجانی و اجتماعی زنان خانواده شهدای مبتلا به اختلال سوگ پیچیده مداوم، اثربخش بوده است و در طول زمان ثبات دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Emotional Schema Therapy on the Psychological, Emotional and Social Well-Being of Women in Persistent Complex Bereavement Disorder

نویسندگان [English]

  • Seyed Amir Omrani 1
  • Azadeh Taheri Kamran 2
  • Mehdi Salehi 3
  • Neda Dehghanipoor mojarad 4
  • Ghazale Tarnas 5
1 Master of Psychology, Department of Psychology, Rozbahan Institute of Higher Education, Sari, Iran
2 Senior Expert In School Counseling, Department of Educational Sciences and Counseling, Roudhan Branch, Islamic Azad University of Roudhen, Iran
3 Master of General Psychology, Department of Psychology, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
4 Ph.D. in General Psychology, Department of Psychology, Kish Branch, Islamic Azad University, Kish, Iran
5 PhD in Health Psychology, Department of Psychology, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the effectiveness of emotional schema therapy training on psychological, emotional and social well-being among women in the family of martyr with persistent complex bereavement disorder (PCBD). The statistical population of the study included all the wives, mothers and daughters of martyr who referred to the Sari martyr Affairs Foundation in 1400, from which 30 women who met the inclusion criteria were selected by random sampling method. The 15-member experimental and control groups were selected. The experimental group received 10 sessions of emotional schema therapy training and the control group did not receive any intervention. Participants were assessed with the Keyes & Magyar-Moe(2003) Mental Well-Being Scale. Data were analyzed using repeated measures analysis of variance using SPSS23 software. Findings showed that the intervention was effective in changing psychological, emotional and social well-being scores. Differences from post-test to follow-up were not significant (P <0.05). This means that the therapeutic effects have been stable over time. Therefore, it can be concluded that the effectiveness of emotional schema therapy on the psychological, emotional and social well-being of women in the family of veterans with PCBD has been effective and is stable over time.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Emotional Schema Therapy
  • Psychological Well-Being
  • Emotional Well-Being
  • Social Well-Being
  • Persistent Complex Bereavement Disorder

Smiley face

اسماعیل‌پور، خلیل؛ بخش‌علی‌زاده مرادی، شهناز (1393)، شدت واکنش‌های سوگ ناشی از فوت خویشاوندان درجه یک، مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران،  20(4): 371-363.
خالقی، محمد؛ محمدخانی، شهرام؛ حسنی، جعفر (1395)، اثربخشی طرح‌واره‌درمانی هیجانی در کاهش نگرانی و علائم و نشانه‌های اضطراب بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر: مطالعه‌ تک‌آزمودنی، روان‌شناسی بالینی،  8(2): 55-43.
رضایی، مهدی؛ قدم‌پور، عزت‌الله؛ رضایی، مظاهر؛ کاظمی، رضا (1394)، اثربخشی طرح‌واره‌درمانی هیجانی بر اندیشناکی و شدت افسردگی بیماران مبتلا به افسردگی اساسی، روان‌شناسی بالینی، 7 (4) (پیاپی 28): 58-45.
عابدی شرق، نجمه و همکاران (1396)، اثربخشی درمان طرح‌واره‌درمانی هیجانی بر نشانه‌های بالینی و طرح‌واره هیجانی در مبتلایان به اختلال وسواس فکری و عملی، مطالعات روان‌شناسی بالینی، 7 (26): 163-149.
علی‌پور دهاقانی، فاطمه (1399)، بررسی اثربخشی مشاوره و درمان گروهی سوگ با رویکرد اسلامی بر ارتقای سطح کیفیت زندگی همسران شهدای مدافع حرم، روا‌ن‌شناسی نظامی، 11 (41): 16-5.
قوتی، عاطفه؛ آهوان، مسعود؛ شهامت ده‌سرخ، فاطمه؛ فرنوش، مریم (1399)، اثربخشی طرح‌واره‏درمانی هیجانی بر نشخوار فکری و مسئولیت‌پذیری افراطی در بیماران مبتلا به اختلال وسواسی‏ جبری، مطالعات روان‌شناختی، 4 (16): 24-7.
همتی، محمد؛ مهداد، علی؛ آقایی، اصغر (1399)، کارآمدی آموزش تنظیم هیجانی بر تاب‌آوری و بهزیستی هیجانی، روان‌شناختی و اجتماعی افراد در حال ترک مواد مخدر سنتی، فصلنامه اعتیادپژوهی و سوءمصرف مواد، 4 (55): 98-84.
Angus LE, Kagan F. (2013). Assessing client self-narrative change in emotion focused therapy of depression: An intensive single case analysis. Psychotherapy, 50(4):525-34
Bilek EL, Ehrenreich-May J. (2012). An Open Trial Investigation of a Transdiagnostic Group Treatment for Children With Anxiety and Depressive Symptoms. Behav Ther, 43(4):887–97.
Diener, E. (2009). Subjective well-being. The science of well-being, 11-58.
Diener, E., Oishi, S., & Tay, L. (2018). Advances in subjective well-being research. Nature Human Behaviour, 2(4), 253-260.
Ellard KK, Fairholme CP, Boisseau CL, Farchione TL, Barlow DH. (2010). Unified Protocol for the Transdiagnostic Treatment of Emotional Disorders: Protocol Development and Initial Outcome Data. Cogn Behav Pract, 17(1):88–101
Fujisawa D, Miyashita M, Nakajima S, Ito M, Kato M, Kim Y. (2010). Prevalence and determinants of complicated grief in general population. J Af ect Disord,127(2):358-352.
Goldma R, Greenberg L, Angus L. (2005). The effects of adding specific emotion-focused interventions to the therapeutic relationship in the treatment of depression. Psychother Res,16(5):537- 49.
Keyes, C. L., & Magyar-Moe, J. L. (2003). The measurement and utility of adult subjective well-being.
Khodabakhshi-koolaee A, Tekaei Marof A, Navidian Ali. (2016). Efficacy of Eye movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) on Post traumatic stress disorder (PTSD) among male veterans. Journal of Military caring Science, 3 (1):1-9.
Leahy RL. (2012). Emotional Schema Therapy: A Bridge Over Troubled Waters. In:. Herbert JD, Forman EM editors. Acceptance and Mindfulness in Cognitive Behavior Therapy: Understanding and Applying the New Therapies. New York; John Wiley Sons.
Leahy RL, Tirch D, Napolitano LA. (2011). Emotion Regulation in Psychotherapy: A Practitioner's Guide. New York: Guilford press.
Link PE, Palinkas LA. (2013). Long-term trajectories and service needs for military families. Clinical child and family psychology review, 16(4):376-93.
Malgaroli, M., Maccallum, F., & Bonanno, G. A. (2018). Symptoms of persistent complex bereavement disorder, depression, and PTSD in a conjugally bereaved sample: a network analysis. Psychological Medicine, 48(14), 2439-2448.
Naderi Y, Moradi A, Hasani J, Noohi S. (2015). Effectiveness of emotional schema therapy on cognitive emotion regulation strategies of combat - related post traumatic stress disorder veterans. Iran J War Public Health, 7(3):147 -55.
Prasko J, Diveky T, Mozny P, Sigmundova Z. (2012). Therapeutic letters – changing the emotional schemas using writing letters to significant caregivers. Eur Psychiatry, 1161-65.