تعیین اثر بخشی بسته مدیریت راهبرانه کلاس درس بر درگیری تحصیلی دانش آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: دانجشوی دکترای روان شناسی تربیتی. دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی. دانشگاه علامه طباطبائی. تهران.

2 استاد، گروه روان شناسی تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایئ. تهران.

3 دانشیار، گروه روان شناسی تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی.دانشگاه علامه طباطبایئ. تهران.

4 استاد، گروه سنجش و اندازه گیری ،دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی.دانشگاه علامه طباطبایئ. تهران.

چکیده

هدف: این پژوهش با هدف تعیین اثر بخشی بسته آموزشی مدیریت کلاس درس براساس تئوری انتخاب بر درگیری تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه‌ی اول در سال تحصیلی 400-1399 صورت گرفت.
روش پژوهش: پژوهش نیمه آزمایشی  و با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه‌ آماری پژوهش کلیه دانش آموزان متوسطه‌ اول شهرستان کنارک در سال تحصیلی 400-1399 بود که دو کلاس (دانش آموزان و معلمان دروس زیست شناسی، ریاضی و ادبیات هر کلاس) بعد از همتا سازی به شیوه در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. بسته مدیریت راهبرانه مدیریت کلاس که در مطالعه دیگری اعتباریابی شده بود به معلمان گروه آزمایش آموزش داده شد و گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکردند.  از پرسشنامه درگیری تحصیلی ریو (2013) برای اندازه گیری میزان درگیری تحصیلی دانش آموزان در پیش آزمون، پس آزمون و پیگری استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها با کمک نرم افزار spss18 از روش‌های آماری تحلیل کواریانس تک متغیره، تی زوجی و تحلیل کواریانس با اندازه گیری‌های مکرر استفاده شد.
یافته‌ها: محاسبه دو شاخص CVR و CVI روایی محتوایی بسته آموزشی را تایید کرد. نتایج آنوا با اندازه گیری های مکرر برای متغیر درگیری تحصیلی دانش آموزان نشان دهنده تفاوت معنی دار پیش آزمون و پس آزمون و عدم تفاوت معنی دار پس آزمون و پیگیری گروه آزمایش بود(P<0/01)  که حاکی از تاثیر متغیر مداخله بر درگیری دانش آموزان در پس آزمون و ثبات نتایج در آزمون پیگیری بود. پیش آزمون و پس آزمون گروه گواه تفاوت معنی داری نداشت.
نتیجه گیری: بسته ‌آموزشی سبک مدیریت راهبرانه کلاس براساس تئوری انتخاب، روی درگیری تحصیلی دانش آموزان تأثیر گذار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Determining the Effectiveness of Classroom Management Package on Students' Academic Engagement

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Rasouli 1
  • Fariborz Dartaj 2
  • Soghra Ebrahimi Qavam 3
  • Ali Delavar 4
1 Corresponding author: Danjshevi Ph.D. in educational psychology. Faculty of Psychology and Educational Sciences. Allameh Tabatabaei University. Tehran.
2 Full Professor, Department of Educational Psychology. Tehran. Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabaei University. Tehran.
3 Associate Professor, Department of Educational Psychology. Tehran. Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabaei University. Tehran.
4 Full Professor, Measurement and Measurement Department, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabaei University. Tehran
چکیده [English]

Purpose: This research was conducted with the aim of determining the effectiveness of the classroom management training package, based on the selection theory, on the academic engagement of the first secondary level students in the academic year of 2020-2021.
Method: The research was semi-experimental with a pre-test-post-test and follow-up design with experimental and control groups. The statistical population of the research was all the students of the first secondary level in the academic year of 2019 400, and two classes were selected in the accessible way after matching and were randomly replaced in the experimental and control groups. The classroom management guidance package, which was validated in another study, was taught to the teachers of the experimental group and the control group did not receive any training. Rio's academic engagement questionnaire (2013) was used to measure students' academic engagement in pre-test, post-test and follow-up. To analyze the data with the help of SPSS software version 18, the statistical methods of univariate analysis of covariance, paired t test and covariance analysis with repeated measurements were used.
Findings: ANOVA results with repeated measurements for the variable of students' academic involvement showed a significant difference between the pre-test and post-test and no significant difference between the post-test and the follow-up of the experimental group (P<0.01), which indicates the effect of the intervention variable on the students' involvement in the post-test and the stability of the results. It was in the follow-up test. There was no significant difference between the pre-test and the post-test of the control group.
Conclusion: The instructional package of classroom management style based on choice theory has an effect on students' academic engagement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Classroom Management
  • Leadership Management
  • Academic Engagement
  • Student
آریان پور، سعید، اعتمادی زاده هدایت اله. 1399. رابطه ی مدیریت کلاس مبتنی بر یادگیری اجتماعی-هیجانی و تعامل معلم-دانش آموز با سواد هیجانی دانش آموزان ابتدایی. تدریس پژوهی. دوره 8. شماره 1. 37-19.
آریاپوران سعید، عزیزی فرامرز، دیناروند حسن. 1392. رابطه سبک مدیریت کلاس معلمان با انگیزش و پیشرفت ریاضی دانش آموزان پنجم ابتدایی. روانشناسی مدرسه. بهار 92. دوره 2. شماره1. پیاپی 5. صص 41-23.
احمدی زمانی، زهرا؛ گودرزی، اکرم؛ دیالمه، نیکو. 1398. مرور سیستماتیک عوامل مؤثر بر مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان با تأکید بر نقش مدرسه.  دوفصلنامه علمی علوم تربیتی از دیدگاه اسلام. دوره 7، شماره 13.  57-  23 .
اشجاری، مریم؛ زاهد بابلان؛ شریف، علی رضایی. 1393. رابطه سبک مدیریّت کلاس و انگیزه پیشرفت با یادگیری خود گردان دانش‌آموزان دوره متوسطه شهرستان مرند. فصل‌نامه رهبری و مدیریت آموزشی، سال چهارم، ص 33-22.
اقدامی، زهرا؛ یوسفی، فریده. 1397. رابطه بین نیازهای اساسی روان شناختی و درگیری تحصیلی با واسطه گری خودکارآمدی. فصلنامه مطالعات روان شناسی تربیتی. 29. ص 72-37.
پورشایگان، نوشین؛ صفری، یحیی. 1396. بررسی ارتباط ابعاد سبک های رهبری مدیریت کلاس با انگیزش تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در- سال 1395- 1394. تحقیقات بالینی در علوم پیراپزشکی، سال ششم، شماره دوّم، ص190-183.
جعفری ثانی، حسین .1392. مقایسه و رابطه ی درگیری تحصیلی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان داخلی و خارجی. پایان نامه کارشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد. همایش بین المللی انجمن آموزش علی ایران . توسعه ی آموزش عالی فرامرزی: فرصت ها و چالش ها.
حیدری لقب، طاهره؛ امین بیدختی، علی اکبر؛ طالع پسند، سیاوش. 1399. اثربخشی آموزش معلمان در مدیریت مؤثر کلاس درس بر درگیری تحصیلی رفتاری و شناختی دانش آموزان مدارس ابتدایی شهر سمناندوره 13. آموزش و ارزشیابی (علوم تربیتی).شماره51. صفحات 72-51.  
خواجه دادمیر، آرزو؛ ناستی زایی، ناصر؛ پورقاز، عبدالوهاب. 1395. رابطه‌ی مدیریت کلاس با اهمال کاری تحصیلی دانشجویان تحصیلات تکمیلی. مجله توسعه‌ی آموزش در علوم پژشکی. دوره 9. شماره 23. ص 19-10.
دلاور، علی. 1382. مبانی نظری و عملی پژوش در علوم انسانی و اجتماعی. انتشارات رشد.
ربانی، زینب؛ حجازی، الهه. 1398. انگیزش و هیجان‌های تحصیلی بر اساس نیم‌رخ‌های درگیری تحصیلی دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر تهران. مطالعات آموزش و یادگیری. دوره 11. پیاپی1/76. ص 1-25.
ردفردن، اندرو. ۱۳۹۶. آموزش و یادگیری فعال، فنون مبتنی بر رویکرد ساختن گرایی . ترجمه در تاج، فریبرز؛ رسولی فاطمه. تهران. انتشارات رشد فرهنگ.
رضاپورمیرصالح، یاسر؛ پورعابدینی اردکانی، محمد؛ موسوی ندوشن، سید حسن. 1395.تأثیر منبع کنترل معلم، خودکار آمدی مدیریت کلاس و نظم و خودکارآمدی در تدریس بر جوّ محیطی کلاس در معلمان دوره ابتدایی. رویکردهای نوین آموزش. سال11، شماره 1پیاپی23. 145-125.
رمضانی، ملیحه؛ خامسان، احمد. 1396. شاخص‌های روان سنجی پرسشنامه درگیری تحصیلی ریو 2013، با معرفی درگیری عاملی. فصلنامه اندازه گیری تربیتی. دانشگاه علامه طباطبائی. سال هشتم، شماره 29. ص 204-185.
ریحانی، محمد باقر؛ شریفی، مسعود؛ درخشان، معراج؛ شفیعی، مریم؛ علیزاده، محسن؛ زارعی، رقیه. 1396. باورهای هوشی و درگیری تحصیلی: نقش واسطه گر شناخت اجتماعی. فصلنماه روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی. سال 13، 46، ص 48-31.
سماوی، سید عبدالوهاب؛ ابراهیمی، کلثوم ؛ جاودان، موسی .1395 . بررسی رابطه درگیری تحصیلی، خودکارآمدی و انگیزش تحصیلی با پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی شهر بندرعباس. دو فصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری. 4(7). 92-71.
شریعت باقری، محمد مهدی؛ شمسایی، آزاده. 1398. رابطه سبک مدیریت کلاس معلمان و خلاقیت دانش آموزان بامیانجی گری بهزیستی روان شناختی دانش آموزان. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. دوره 9. شماره 2. صص 262 تا 227.
طالبی خانسری، لیلا، 1399. رابطه بین شیوه های مدیریت کلاس و مهارت های ارتباطی باانگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر چابکسر. مدیریت و چشم انداز آموزش. دوره 2. شماره3. صص 131-113.
طالع پسند، سیاوش؛ مهنا، سعید؛ رستمی، شهلا. 1398. ویژگی‌های روان سنجی پرسشنامه درگیری تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی. مطالعات اندازه گیری و ارزشیابی آموزشی. سال 9، شماره 26. ص 28-7.
فتحی آذر، اسکندر. 1387. روش‌ها و فنون تدریس. تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز.
قدم پور، عزت اله؛ میرزایی فر، داود؛ سبزیان، سعیده. 1393.  بررسی رابطه بین درگیری تحصیلی و افت تحصیلی در دانش آموزان پسر و دختر سال اول دبیرستانهای شهر اصفهان )پیش بینی افت تحصیلی بر اساس درگیری تحصیلی(. فصلنامه روان شناسی تربیتی، شماره 34، سال10، ص247-233.
کاظم پور، اسماعیل، باباپور و اجاری. 1396.تأثیر آموزش صلح بر مسئولیت‌پذری دانش‌آموزان . رهیافتی نو در مدیریت آموزش، سال هشتم، شماره4، زمستان 96، پیاپی 32، 82-65.
کردافشاری، فاطمه . 1391.  بررسی درگیری تحصیلی دانش آموزان سال سوم دبیرستان بر اساس ترجیح سبک تدریس آنان .پایان نامه کارشناسی ارشد. مشهد : دانشگاه فردوسی ، دانشکده ی علوم تربیتی و روان شناسی .
گلسر،ویلیام. ۱۳۹۵.تئوری انتخاب. ترجمه علی صاحبی. چاپ نهم. انتشارات سایه سخن.
گلسر، ویلیام.1۳۹۷. مدرسه کیفی. ترجمه علی صاحبی. انتشارات سایه سخن.  
گلسر، ویلیام، 1399. معلم مدرسه کیفی. ترجمه علی صاحبی. انتشارات سایه سخن.
گلسر،ویلیام. ۱۳۹۷.کاربست تئوری انتخاب در مدیریت نیروی انسانی: مدیریت بدون زور و اجبار. ترجمه صاحبی، علی. چاپ پنجم.
محمد حسینی حاجی ور، یوسف، 1396. مسئولیت مدنی وزارت آموزش و پرروش در قبال افت تحصیلی دانش آموزان. مجله پژوهش در فقه و حقوق. شماره 4، تابستان 96، ص 73- 60.
محمدی باغلمایی، حیدر؛ یوسفی، فریده. 1397. رابطه ساختاری تعامل معلم- دانش آموز، درگیری تحصیلی  و سازگاری دانش آموزان با مدرسه. مطالعات آموزش و یادگیری. دوره 10 . شماره 2. 99-75.
نعامی، عبدالزهرا، پیریابی، صالحه. 1391. رابطه ابعاد انگیزش تحصیلی با درگیری تحصیلی دانش‌آموزان سال سوم دبیرستان‌های شهر اهواز. پژوهشی در نظام‌های آموزشی. ص42-29. برگرفته از سایت www.sid.ir
هژبری، امیر؛ شفیع زاده، حمید.1396. رابطه سبک مدیریت کلاس مبتنی بر خلاقیت با کیفیت زندگی در مدرسه و اضطراب دانش‌آموزان. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. دوره هفتم، شماره3، ص 132-107.
Adeyemo, S. A. (2012). The relationship between effective classroom management and students’ academic achievement. European Journal of Educational Studies, 4(3), 367-381.
Appleton, James J., Christenson, Sandra L., Furlong, Michael J. 2008. Student engagement with school: critical conceptual and methodological issues of the construct. Psychology in the Schools, Vol. 45(5), P369 -386. https://www.researchgate.net/publication/227690344
Durlak, J. A., Weissberg, R. P., Dymnicki, A. B., Taylor, R. D., &Schellinger, K. B. (2011). The impact of enhancing students' social and emotional learning: A meta-analysis of school-based universal interactions.Child Development, 82(1), 405-432. https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.2010.01564x.
Eveyik-aydin, evrim.kurt, gokce.mede, enisa. (2009). Exploring the elationship between teacher beliefs and styles on classroom management in relation to actual teaching , Procedia social and behavioral sciences, 1, 612-617.
Fredricks, J., Blumenfeld, P., & Paris, A. (2004). School Engagement: Potential of the Concept, State of the Evidence. Review of Educational Research Spring, 74(1), 59–109.
Martin, n. Baldwin, B. (1998).construct validation of the Attitude&belifs on classroom management controlinventory. Journal of classroom interaction. Teach University & university of southern Mississippi. p156.
Maslach, C, Schaufeli, W. B., & Leiter, M. P. (2001). “Job Burnout.” AnnualReview of Psychology, 52, 397-422.
Skinner, E., Furrer, C., Marchand, G., Kindermann, T. 2008. Engagement and Disaffection in the Classroom: Part of a Larger Motivational Dynamic. Journal of Educational Psychology. Vol. 100, No. 4, 765–781
Veiga,F. Robu,V. Appleton,J. Festas,I. Galvão, D. Students’ engagement in school: analysis according to self-concept and grade level. roceedings of Edulearn14 Conference 7th-9th July 2014, Barcelona, Spain.
Wang, M.-T., & Holcombe, R. (2010). Adolescents’ perceptions of classroom environment, school engagement, and academic achievement. American Educational Research Journal, 47, 633–662.
Willms, J (2003). Student engagement at school: a sense of belonging and participation: result from PISA 2000, OECD, (Paris).
Wang, M. T.; Willett, J. B. and Eccles, J. S. (2011). “The assessment of school engagement: Examining dimensionality and measurement invariance by gender and race/ethnicity”. Journal of School Psychology, 49: 465-480