مقایسه اثربخشی بسته آموزشی مدیریت حافظه‌هیجانی بر هوش‌هیجانی در زنان و مردان با علائم افسردگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، واحد شاهرود،دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران

2 استاد، گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه سنجش و اندازه‌گیری، دانشکده روانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایزان

چکیده

هدف: تعیین اثربخشی بسته آموزشی مدیریت حافظه‌هیجانی بر هوش‌هیجانی در زنان و مردان با اختلالات خلقی(افسردگی) بوده است.
روش‌: این پژوهش، کاربردی و از نوع تحقیقات کمی، نیمه آزمایشی پیش‌آزمون‌–‌پس‌آزمون با گروه کنترل و جامعه آماری، مردان و زنان 25- 35 ساله از پرسنل و خانواده‌های پرسنل نظامی در تهران، متأهل، با تحصیلات دانشگاهی که به دلیل علایم افسردگی به کلینیک روان‌شناسی مراجعه کرده بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند. همچنین از روش نمونه‌گیری در دسترس و جهت جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌های هوش‌هیجانی بار-آن (رون بارون، 1980) و افسردگی بک (آرون بک 1961-1996) و نیز از برنامه آموزش مدیریت حافظه‌هیجانی که بر اساس مرور منابع تدوین‌شده بود استفاده گردید. برای بررسی تأثیر متغیر مستقل بر وابسته از تحلیل کواریانس و جهت بررسی پایداری اثربخشی برنامه آموزشی در دوره پیگیری 90 روزه، از آزمون t هم‌بسته با سطح معنی‌دار 01/0=α و محاسبات آماری از spss استفاده شد.
نتایج: اثر‌بخشی آموزش مدیریت حافظه‌هیجانی بر هوش‌هیجانی در مردان و زنان تفاوت معناداری داشته است.
بحث: این آموزش بر مقیاس‌های خودآگاهی هیجانی، خوش‌بینی، انعطاف‌پذیری و همدلی در زنان بیشتر و در مقیاس‌های واقع‌گرایی و کنترل تکانه در مردان بیشتر بوده، لذا این آموزش با ارتقای هوش‌هیجانی تأثیر مثبتی در کاهش اختلالات خلقی(افسردگی) داشته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of Emotional Memory Management Training Package on Emotional Intelligence in Women and Men With Depressive Symptoms

نویسندگان [English]

  • Farshid Ziaei 1
  • Parviz Sharifi Amadadi 2
  • Noor Ali Farrokhi 3
1 Corresponding author: Ph.D. student of general psychology, Shahroud Branch,Islamic Azad University, Shahroud, Iran.
2 Full Professor of Psychology, Faculty of Psychology, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran
3 Associate Professor of Assessment and Measurement, Faculty of Psychology, Allameh Tabatabaei University
چکیده [English]

Introduction: The aim of this research was to determine the effectiveness of the emotional memory management training package on emotional intelligence in women and men with mood disorders (depression).
Method: This research was applied and quantitative research, pre-test-post-test semi-experimental with control group and statistical population, men and women aged 25-35, married with university education, who had referred to the psychology clinic due to depression symptoms. Also, the available sampling method was used to collect data, the emotional intelligence questionnaires of Barr-Ann (Ron Baron, 1980) and Beck depression (Aaron Beck, 1961-1996), as well as the emotional memory management training program, based on A review of sources was compiled. To investigate the effect of the independent variable on the dependent variable, covariance analysis was used to check the stability of the effectiveness of the training program in the 90-day follow-up period, the correlated t test with a significant level of α=0.01 was used, and SPSS software was used for statistical calculations.
Results: There was a significant difference in the effectiveness of emotional memory management training on emotional intelligence in men and women.
Discussion: This training has been more effective on the scales of emotional self-awareness, optimism, flexibility and empathy in women, and more on the scales of realism and impulse control in men; Therefore, with this training, specialists and psychologists can take steps to improve emotional intelligence and reduce mood disorders (depression).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Educational Package
  • Emotional Memory Management
  • Emotional Intelligence
  • Depression Symptoms
  • Military Personnel

مراجع

مرادی
، حجت‌الله؛ باصری، احمد؛ معاون‌جولا، راضیه (1396)، اثربخشی مهارت‌های زندگی (حل مسأله، تصمیم‌گیری و تفکر خلاق) بر عزت‌نفس فرزندان شاهد و ایثار، فصلنامه روان‌شناسی نظامی، دوره 8، شماره 31.
رحمان‌پور، علی (1396)، مقالات ترجمه‌شده، کشف هوش با ریشه‌های زیستی و وراثتی.
رحمتی، نعیمی‌کیا (1398)، مقالات ارتباط مناسب افراد و رفتارهای مناسب سازگاری با محیط و استفاده از هوش‌ هیجانی.
حسن‌نیا و همکاران (1395)، مقالات بهره‌گیری از رضایت روان‌شناختی در روبه‌روشدن با فشارهای روانی.
کیومرث، بازوند؛ کاشف، میرمحمد؛ اسماعیلی، محمدرضا (1395)، رابطه هوش‌ هیجانی، تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان اداره کل تربیت بدنی استان لرستان، فصلنامه علمی ـ پژوهشی مدیریت ورزشی (حرکت)، زمستان 1395، دوره 5، شماره 4 ص: 143-125.
حدادی‌، کوهسار (1393)، مقالات ارتباط هوش‌ هیجانی با وقایع و پیامدهای زندگی.
رضوانی، بهرام (1395)، مقالات کنترل هیجانات و کارکردهای شناختی، مقابله با موفقیت‌های هیجانی.
ظهیرالدین، علی؛ دیباج‌نیا، پرویز؛ قیدر، زهرا (1389)، بررسی میزان هوش‌ هیجانی در دانشجویان سال چهارم رشته‌های مختلف دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 1387-1388.
کاظمی، یحیی؛ برماس، حمید؛ آذرخرداد، فرهاد (1388)، بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های مدیریت هیجان بر هوش‌ هیجانی دانش‌آموزان مقطع راهنمایی. اندیشه‌های نوین تربیتی، 5 (2)، 103-123.
گنجی، حمزه (1384)، هوش هیجانی؛ تهران: نشر ساوالان.
مافی، لیلا؛ آصف‌زاده، سحر (1393)، ارتباط بین هوش‌ هیجانی و مهارت ارتباطی پرستاران با بیمار، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، 18 (3) (پیاپی 74)، 34-40.
منشئی، غلام‌رضا؛ مظاهری، محمد؛ خیام‌نکویی، زهرا (1390)، مقالات ترجمه‌شده رابطه هوش‌ هیجانی و افسردگی در دانشجویان روان‌شناسی دانشگاه‌های آزاد اسلامی شهر تهران، یافته‌های نو در روان‌شناسی (روان‌شناسی اجتماعی)، 6 (18)، 35-46.
مؤمنی، مریم (1395)، اثربخشی آموزش تنظیم هیجانی بر افسردگی، اضطراب و مشکلات تنظیم هیجانی دختران مبتلا به اختلال افسردگی اساسی ساکن در خواب‌گاه‌های دانشجویی، تحقیقات علوم رفتاری، دوره چهاردهم. شماره 1.
ولی‌تبار، زهرا؛ حسین، ثابت (1396)، نقش افکار خودکار منفی و نگرش‌های منفی و خاطرات مزاحم در افسردگی، فصلنامه مطالعات روان‌شناسی بالینی، سال 7، شماره 26، 165-179.
یارمحمدیان، احمد؛ شرفی‌راد، حمزه (1390)، تحلیل رابطه بین هوش‌ هیجانی و سازگاری ‌اجتماعی در نوجوانان، جامعه‌شناسی کاربردی (مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان)، 22 (پیاپی 44)، 35-50.
مرادی‌دشت، شمیم؛ نوربخش، مهوش (1393)، رابطه هوش‌ هیجانی و مهارت‌های ارتباطی با تحلیل‌رفتگی مربیان تنیس روی میز، نشریه علمی و پژوهشی مدیریت ورزش، زمستان 1393، دوره ششم، شماره 4.
Moradi Dasht S, Nourbakhsh M, Sepasi H. The Relationship between Emotional Intelligence and Communication Skills with Paralysis of Table Tennis Coaches. Scientific and Research Journal of Sport Management. 2014;6(4):713-27.
Starr S, Moulds ML. The role of negative interpretations of intrusive memories in depression. Journal of Affective Disorders. 2006;93(1-3):125-32.
Scherer J. The prevalence of goiter in psychiatric outpatients suffering from affective disorder. Am J Psychiatry. 1994;151(3):453-4.
Fernández-Berrocal P, Salovey P, Vera A, Extremera N, Ramos N. Cultural influences on the relation between perceived emotional intelligence and depression. International Review of Social Psychology. 2005; 18(1): 91-107.
Manshei G, Mazaheri M, Khayyam Nekouei Z. The Relationship between Emotional Intelligence and Depression in Psychology Students of Islamic Azad Universities in Tehran. New Findings in Psychology (Social Psychology). 2011;6(18):35-46.
Gross JJ, Thompson RA. Emotion regulation conceptual: Handbook of emotion regulation. New York: Guilfors Publication. 2007.
Greenberg LS, Watson JC. Emotion-focused therapy for depression: American Psychological Association; 2006.
Killgore WD, Kahn-Greene ET, Lipizzi EL, Newman RA, Kamimori GH, Balkin TJ. Sleep deprivation reduces perceived emotional intelligence and constructive thinking skills. Sleep medicine. 2008;9(5):517-26.
Kazemi Y, Barmas H, Azarkhordad F. The impact of emotion management skills training on emotional intelligence of middle school students. New Educational Thoughts. 2009;5(2):103-23.
Bazvand K, Kashif MM, Esmaili MR. The Relationship between Emotional Intelligence, Organizational Commitment and Job Satisfaction of Employees of Lorestan Physical Education Department. Journal of Sports Management. 2013;5(4):125-43.
Mafi L, Asefzadeh S. The relationship between emotional intelligence and nurses' communication skills with the patient. Scientific Journal of Qazvin University of Medical Sciences. 2014;18(3(74)):34-40.
Mennin D, Farach F. Emotion and evolving treatments for adult psychopathology. Clinical Psychology: Science and Practice. 2007;14(4):329-52.
Vali Tabar Z, Hossein Sabet F. The role of negative self-thoughts and negative attitudes and disturbing memories in depression. Journal of Clinical Psychology Studies. 2017;7(26):165-79.
Weinberger AH, Gbedemah M, Martinez AM, Nash D, Galea S, Goodwin RD. Trends in depression prevalence in the USA from 2005 to 2015: widening disparities in vulnerable groups. Psychological medicine. 2018;48(8):1308-15.
Momeni F. The effectiveness of emotional regulation training on depression, anxiety and emotional regulation problems of female students with major depressive disorder in the dormitory. . Behavioral Sciences Research 2016;1(43).
Thompson RA, Goodvin R. Taming the tempest in the teapot. Socioemotional development in the toddler years: Transitions and transformations. 2007:320-41.
Beauvais AM, Brady N, O'Shea ER, Griffin MTQ. Emotional intelligence and nursing performance among nursing students. Nurse education today. 2011;31(4):396-401.
McGaugh JL. The amygdala modulates the consolidation of memories of emotionally arousing experiences. Annu Rev Neurosci. 2004; 27: 1-28.
Talmi D, Anderson AK, Riggs L, Caplan JB, Moscovitch M. Immediate memory consequences of the effect of emotion on attention to pictures. Learning & Memory. 2008;15(3):172-82.
Zahiruddin A, Dibajnia P, Qeydar Z. Evaluating the emotional intelligence in fourth year students of different fields of Shahid Beheshti University of Medical Sciences in 2009-2010. . Researcher bulletin of medical sciences. 2010;15(5(77)):204-7.
Salovey P, Mayer J, Caruso D. Emotional intelligence: Theory, findings, and implications. Psychological inquiry. 2004;15(3):197-215.
Ortese PT, Tor-Anyiin SA. Effects of emotional intelligence on marital adjustment of couples in Nigeria. Ife Psychologia. 2008;16(2):101-12.
Newby JM, Moulds ML. Characteristics of intrusive memories in a community sample of depressed, recovered depressed and never-depressed individuals. Behaviour research and therapy. 2011;49(4):234-43.
Dalgleish T, Power MJ. Cognition and emotion: Future directions. Handbook of cognition and emotion. 1999:799-805.
Yarmohammadian A, Sharafirad H. Analysis of the relationship between emotional intelligence and social adjustment in adolescents. Applied Sociology. Journal of Humanities Research, University of Isfahan. 2011; 7(26):165-179.
روانشناسی نظامی
دوره 13، شماره 51
فصلنامه پاییز
دی 1401
صفحه 179-197

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 11 مرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 20 مرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 12 آذر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار