تاثیر نوروفیدبک بر درمان سردردهای اولیه کارکنان نظامی

نویسندگان

دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله

چکیده

مقدمه: سردرد یکی از رایجترین شکایتهای مورد بررسی در کلینیک‌های عصب شناختی است. وقتی تمام اشکال سردرد با هم در نظر گرفته شود، سردرد شایع ترین نوع شکایات ناشی از درد در جهان است. استرس یک از مهمترین عوامل ایجاد و تشدید کننده سردرد است. شاغلین حرفه نظامی به واسطه تجربه استرس زیاد در حرفه خود، بیشتر مستعد سردرد هستند. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی نوروفیدبک بر درمان سردردهای اولیه کارکنان نظامی بود. روش: این طرح یک طرح شبه تجربی یک گروهی با پیش آزمون و پس‌آزمون می‌باشد. روش نمونه‌گیری، نمونه گیری در دسترس بود. متغییر مستقل مداخله نوروفیدبک و متغییر وابسته فراوانی، شدت و مدت سردرد بود. ابزار سنجش فرم روزنگار سردرد بلانچارد بود. بدین منظور تعداد 15نفر از کارکنان نظامی مبتلا به سردرد اولیه انتخاب شده و قبل و بعد از دوره درمان با نوروفیدبک، به مدت یک هفته فرم روز نگار سردرد را به عنوان پیش آزمون و پس آزمون تکمیل نمودند. در حد فاصل زمانی بین پیش آزمون و پس آزمون، نمونه‌ها طی 15جلسه 30 دقیقه‌ای به صورت سه بار در هفته مورد درمان با نوروفیدبک قرار گرفته شدند. نتایج: نتایج تحقیق که از طریق انجام آزمون t همبسته بر روی پیش آزمون و پس آزمون به دست آمد نشان داد، درمان با نوروفیدبک باعث کاهش معنادار در فراوانی، شدت و مدت سردردهای مراجعین مبتلا به سردرد اولیه شده است. بحث: با توجه به نتایج به دست آمده و کاهش چشمگیر فراوانی، شدت و مدت سردرد، به نظر می‌رسد درمان با نوروفیدبک به عنوان مداخله رفتاری، می‌تواند نقش موثری در کاهش و درمان سردردهای اولیه کارکنان نظامی داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


  1. - Al-Shimmery EK. (2010). Precipitating and relieving factors of migraine headache in 200 iraqi kurdish patients. Oman Med J. Jul; 25(3):212-7.
  2. - Andrasik F. (2010). Biofeedback in headache: an overview of approaches and evidence. Cleve Clin J Med. Jul; 77 Suppl 3:S72-6.
  3. - Bahrami P, Zebardast H, Zibaei M, Mohammadzadeh M, Zabandan M. Prevalence and Characteristics of Headache in Khoramabad, Iran. Pain Physician. 2012; 15: 327-332. PMID: 22828686 [PubMed]
  4. - Blanchard EB, Andrasik F, Debra F, Susan E, Dennis M. (1981). Social validation of the headache diary Behavior Therapy, Volume 12, Issue 5, November, Pages 711-715.
  5. - Campbell JK, Penzien DB, Wall EM. Accessed (March 5, 2010). Evidence-based guidelines for migraine headache: behavioral and physical treatments. American Academy of Neurology Web site. Available at:
  6. http://www.aan.com/professionals/practice/pdfs/gl0089.pdf.
  7. - Cathcart S, Petkov J, Winefield AH, Lushington K, Rolan P. ( 2010). Central mechanisms of stress-induced headache. Cephalalgia March; 30(3): 285-295.
  8. - Coppola G, Vandenheede M, DiClemente L, Ambrosini A, Fumal A, DePasqua V, Schoenen J. (2005). Somatosensory evoked high frequency oscillations reflecting thalamocortical activity are decreased in migraine patients between attacks. Brain; 128(1):98-103.
  9. - Demos, NJ.(2005). Getting Started with Neurofeedback. W.W.Norton & Company, New York.
  10. - Duffy F. (2000). The state of EEG biofeedback (EEG operant conditioning): an editor's opinion.Clin Electroencephalogr; 31(1): V-VII.
  11. - Falavigna A, Teles AR, Velho MC, Vedana VM, Silva RC, Mazzocchin T, Basso
  12. M, Braga GL. (2010). Prevalence and impact of headache in undergraduate students
  13. in southern Brazil. Arq Neuropsiquiatr ; 68:873-877.
  14. -Fumal A, Schoenen J. (2008). Tension-type headache: current research and clinical management. Lancet Neurol. Jan; 7(1): 70-83.
  15. - Hammond DC. (2008). Comprehensive neurofeedback bibliography. (2007). J Neurotherapy; 11(3):45-60.
  16. - Hammond DC. (2005). What is neurofeedback? J Neurotherapy; 10(4):25-36.
  17. - Headache Classification Committee of the International Headache Society (HIS) (2013). The International Classification of Headache Disorders, 3rd edition (beta version). Cephalalgia; 33(9) 629-808.
  18. - Hedborg K, Anderberg UM, Muhr C. (2011). Stress in migraine: personality-dependent vulnerability, life events, and gender are of significance. Ups J Med Sci.; 116(3):187-99.
  19. - Kaplan, & sadock. comprehensive textbook psychiatry. 9th edition. Lippincott Williams & Wilkins; 2009.
  20. - Kernick D. (2005). An introduction to the basic principles of health economics for those involved in the development and delivery of headache care. Cephalalgia; 25(9): 709-14.
  21. - Kropp P, Siniatchkin M, Gerber WD. (2002). On the pathophysiology of migraine- links for "empirically based treatment" with neurofeedback. Appl Psychophysiol Biofeedback; 27(3):203-213.
  22. - Kurt S, Kaplan Y. (2008). Epidemiological and clinical characteristics of headache in university students. Clin Neurol Neurosurg; 110(1): 46- 50.
  23. - Nash J, Park R, Walker B, Gordon N, Nicholson R. (2004). Cognitive-Behavioral Group Treatment for Disabling Headache. Pain Medicine; 5(2) 178–186.
  24. - Nestoriuc Y, Martin A. (2008). Meta-analysis 0f biofeedback for tension type headache: Efficacy, specificity, and treatment moderators. Journal of consulting and clinical psychology; 76(3) 379-396.
  25. - Olesen J, Lipton RB. (2004). Headache classification update 2004. Curr Opin Neurol; 17(3): 275-82.
  26. - Othmer S, Kaiser D. (1999). EEG biofeedback: an emerging model for its global efficacy. In Introduction to Quantitative EEG and Biofeedback. Edited by Evans JR, Abarbanel A. San Diego, CA: Academic Press; 259-262.
  27. - Penzien DB, Rains JC, Andrasik F. (2002). Behavioral management of recurrent headache: Three decades of experience and empiricism. Applied Psycho-physiological Biofeedback;2: 163-181.
  28. - Rasmussen BK. (2001). Epidemiology of headache. Cephalalgia; 21(7): 774-7.
  29. - Robert A, Strenberg R, Polich J. (1993). Behavioral management of chronic pain and excess disability: long term Follow up of an outpatient program. Clinical Journal of pain; 9:41-48.
  30. - Schoenen J. (2006). Neurophysiological features of the migrainous brain. Neurol Sci; 27:277-81.
  31. - Schwartz BS, Stewart WF, Lipton RB. (1997). Lost workdays and decreased work effectiveness associated with headache in the workplace. J Occup Environ Med; 39(4): 320–7.
  32. - Schwartz M, Andrasik F. (2003). Biofeedback: A Practitioner's Guide. Guilford Press.
  33. - Siniatchkin M, Averkina N, Andrasik F, Stephani U, Gerber WD. (2006). Neurophysiological reactivity before a migraine attack. Neurosci Lett; 400:1-23.
  34. - Spierings EL, Ranke AH, Honkoop PC. (2001). Precipitating and aggravating factors of migraine versus tension-type headache. Headache. Jun; 41(6): 554-8.
  35. - Stokes DA, Lappin MS (2010). Neurofeedback and biofeedback with 37 migraineurs: a clinical outcome study. Behav Brain Funct; 6: 9.
  36. - Stovner Lj, Hagen K, Jensen R, Katsarava Z, Lipton R, Scher A, Steiner T, Zwart JA. (2007). The global burden of headache: A documentation of headache prevalence and disability worldwide. Cephalalgia; 27:193-210.
  37. - Theeler BJ, Mercer R, Erickson JC. (2008). Prevalence and impact of migraine among US Army soldiers deployed in support of Operation Iraqi Freedom. Headache; 48(6):876-82.
  38. - Turk DC, Gatchel RJ. [B]Psychological approaches to pain management: a practitioner's handbook. Guilford publications; 2002. ISBN: 1-57230-642-4
  39. - Walker JE. (2011). QEEG-guided neurofeedback for recurrent migraine headaches. Clin EEG Neurosci.; 42(1):59-61.