بررسی رابطۀ ویژگی‌های شخصیتی و سبک‌های دلبستگی با میزان هیجان‌خواهی نیروهای عملیاتی یک سازمان نظامی

نویسندگان

1 دانشگاه خوارزمی

2 دانشگاه علوم انتظامی امین

چکیده

مقدمه: تحقیقات نشان داده است که هیجان‌خواهی با انتخاب مشاغل پرخطر و ماجراجویانه رابطه دارد. ازاین‌رو این پژوهش باهدف بررسی رابطۀ ویژگی‌های شخصیتی و سبک‌های دلبستگی با هیجان‌خواهی انجام گرفت. روش: جامعۀ آماری این پژوهش شامل کلیه نیروهای عملیاتی یک سازمان نظامی در استان البرز است که در سال 95-94 شاغل بوده‌اند. برای انتخاب نمونه از روش نمونه‌گیری هدف‎مند استفاده‌شده است؛ بدین منظور 120 نفر از نیروها به‌صورت تصادفی نمونۀ ما را تشکیل دادند. ابزار این پژوهش شامل پرسشنامه‌های هیجان‌خواهی زاکرمن، پنج عاملی شخصیت مک کری و کاستا و سبک‌های دلبستگی کولینز و رید بود که داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از آزمون‌های همبستگی پیرسون و رگرسیون هم‌زمان مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج: یافته‌ها نشان داد که ویژگی‌های شخصیتی و سبک‌های دلبستگی با هیجان‌خواهی رابطۀ معنادار دارند. به‌این‌نحو که متغیرهای روان‌رنجور خویی، برون‌گرایی، گشودگی به تجربه و سبک دلبستگی دو سوگرا با هیجان‌خواهی، رابطه مثبت و معناداری (0/01> p و 0/05> p) داشتند و متغیرهای توافق‌پذیری، وجدانی‌بودن، دلبستگی ایمن و دلبستگی اجتنابی با هیجان‌خواهی رابطۀ منفی و معناداری (0/01 > p و 0/05 > p) داشتند. همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که ویژگی‌های شخصیتی و سبک‌های دلبستگی می‌توانند هیجان‌خواهی را به‌صورت معناداری پیش‌بینی کنند. بحث: با توجه به نتایج این مطالعه در نظر گرفتن برنامه‌ها و رویکردهایی برای ارزیابی ویژگی‌های شخصیتی و سبک‌های دلبستگی جهت شناسایی و گزینش افراد مستعد به‌منظور استخدام در نیروهای عملیاتی و بهبود کارکرد سازمان پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. اتکینسون، ریتا؛ اتکینسون، ریچارد؛ اسمیت، ادوارد؛ بم، داریل و نولن هوکسما، سوزان (1994)، زمینۀ روان‌شناسی هیلگارد (جلد اول)، ترجمۀ محمدتقی براهنی، مهرداد فیروزبخت، رضا زمانی و مهرناز شهرآرای(1393)، تهران: انتشارات فروزش.
  2. اکبری، بهمن؛ ثقتی، طوبی و محمدزاده، مهدیه (1394)، تأثیر آموزش گروهی شناختی- رفتاری بر میزان پرخاشگری و هیجان‌خواهی رزمی‌کاران زن شهرستان آمل، دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، سال 16، شماره 2: 69-76.
  3. اللهیاری، عباسعلی؛ حیدری، سعید و ژیان، فرشاد (1394)، نیم‌رخ سبک‌های دلبستگی، اعتیاد به تلفن همراه و نحوۀ استفاده از آن در دانشجویان، روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، سال 6، شماره 21: 87-103.
  4. باقری، مریم؛ آزادفلاح، پرویز و فتحی آشتیانی، علی (1392)، مقایسۀ سبک‌های دفاعی و دلبستگی در زنان مبتلا به سوءمصرف دارو و غیرمعتاد، مجلۀ روان‌شناسی، سال 16، شماره 2: 220-236.
  5. بشارت، محمدعلی؛ کریمی، کیومرث و رحیمی‌نژاد (1385)، بررسی رابطۀ سبک‌های دلبستگی و ابعاد شخصیت، مجلۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، 36(1 و 2): 37-55.
  6. بهاری، سیف‌اله و شیرخانی، محمد (1388)، رابطۀ ویژگی‌های شخصیتی، سبک‌های دلبستگی با خطرجویی در جوانان، فصلنامۀ اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، سال 4، شماره 3: 30-45.
  7. پاکدامن، شهلا (1380)، بررسی ارتباط بین دلبستگی و جامعه‌طلبی در نوجوانی، رسالۀ دکتری روان‌شناسی، دانشگاه تهران.
  8. پروین، لارنس و جان، الیور (2001). شخصیت: نظریه و پژوهش، ترجمۀ محمدجعفر جوادی و پروین کدیور (1381) تهران: انتشارات آییژ.
  9. جزنی، نسرین (1391)، مدیریت منابع انسانی، تهران: نشر نی.
  10. دهقان، محمود (1382)، بررسی رابطه بین سبک‌های دلبستگی، اعتیاد و نیم‌رخ روانی افراد معتاد در مقایسه با افراد غیرمعتاد در استان بوشهر، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ روان‌شناسی، دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی تهران.
  11. رجبی، سوران؛ نریمانی، محمد و حسینی، سامان (1392)، مقایسۀ ویژگی‌های شخصیتی و هیجان‌خواهی رانندگان تصادف‌کرده با رانندگان عادی. مجلۀ روان‌شناسی کاربردی، سال 16، شماره 25: 39-54.
  12. سلمانی، بهزاد؛ حسنی، جعفر و آریانا کیا، المیرا (1393)، بررسی نقش صفات شخصیتی (وظیفه‌شناسی، سازگاری و هیجان‌خواهی) در رفتارهای پرخطر، فصلنامۀ تازه‌های علوم شناختی، سال 16، شماره 1: 1-10.
  13. سوانسون، جین و فؤاد، نادیا (2001)، نظریه‌های جدید مشاوره شغلی و کاربرد، ترجمۀ رقیه موسوی (1381)، چاپ اول، تهران: انتشارات اصلح.
  14. عسگری، پرویز؛ حافظی، فیبا و جمشیدی، ثریا (1389)، رابطۀ سبک اسناد و ویژگی‌های شخصیتی با رضایت زناشویی در پرستاران زن شهر ایلام، زن و فرهنگ، سال 1، شماره 1: 18-33.
  15. عیدی خطیبی، رقیه (1383)، مقایسۀ رضایت زناشویی در سبک‌های مختلف دلبستگی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
  16. قانعی، رضا؛ ولیئی، سینا؛ رضایی، مهدی و رضایی، کژال (1392)، رابطۀ ویژگی‌های شخصیتی و استرس شغلی در پرستاران، روان پرستاری، سال 1، شماره 3: 27-34.
  17. محمود علی‌لو، مجید؛ اسماعیلی (1386)، بررسی عوامل شخصیتی بیماران HIV مثبت، گزارش نهایی طرح تحقیقاتی دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه تبریز.
  18. محمود علی‌لو، مجید؛ زینالی، شیرین؛ اشرفیان، پروانه و صمدی‌راد، بهرام (1388)، بررسی نوروزگرایی، برون‌گرایی، تکانش‌ورزی و هیجان‌خواهی در معتادان دارای رفتارهای پرخطر در مقایسه با معتادان دارای رفتارهای کم‌خطر و افراد سالم. فصلنامۀ علمی-پژوهشی روان‌شناسی دانشگاه تبریز، سال 4، شماره 14: 96-112.
  19. محوی شیرازی، مجید (1387)، بررسی اعتبار، پایایی و هنجاریابی مقیاس هیجان‌خواهی زاکرمن با تغییرات بسته به فرهنگ. دوماهنامۀ دانشگاه شاهد، سال 15، شماره 28: 35-48.
  20. مشهدی، علی و محمدی، محسن (1388)، مقایسۀ سبک‌های دلبستگی در نوجوانان عادی و بزهکار، مطالعات تربیتی و روان‌شناسی، سال 10، شماره 3: 127-140.
  21. مشیری، سعید (1379)، کارمند‌یابی، جذب، گزینش و استخدام نیروی انسانی موردنیاز نهاجا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشکدۀ فرماندهی و ستاد ارتش.
  22. معمارزاده، غلامرضا و مهرنیا، احمد (1389)، بررسی ضرورت تناسب شخصیت شاغل با مشاغل عملیاتی پرخطر «جذب و استخدام صحیح و افزایش کارایی»، مدرس علوم انسانی- پژوهش‌های مدیریت در ایران، سال 14، شماره 3: 227-249.
  23. مهرابی‌زاده هنرمند، مهناز؛ شهنی ییلاق، منیجه و فتحی، کیهان (1387)، بررسی افسردگی، هیجان‌خواهی، پرخاشگری، سبک‌های دلبستگی و وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی به‌عنوان پیش‌بین‌های وابستگی به مواد مخدر در نوجوانان پسر شهر اهواز، مجلۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، سال 3، شماره 1: 153-178.
  24. وفائی، زینب؛ عسکری‌زاده، قاسم و رحمتی، عباس (1390)، رابطۀ هیجان‌خواهی، شوخ‌طبعی و نگرش دینی با اضطراب مرگ، روان‌شناسی دین، سال 4، شماره 3: 49-68.
  25. Cooper, M.L. Gocha, V.B. and Sheldoun, M.S. (2000). A Motivational
  26. Perspective on Risky Behaviors: the Role of Personality and Affect
  27. Regulatory Processes. Journal of Personality, 68, 1059-1088.
  28. Costa, P. T., J. R. & McCrae, R. R. (1992). Normal personality assessment in clinical practice: The NEO Personality Inventory. Psychological Assessment, 45, 20-22.
  29. Doinita, N.E. Maria, N.D. (2015). Attachment and Parenting Styles. Social and Behavioral Sciences; 203, 199 – 204.
  30. Habibi, Z. Sadeghi, H. Haghrangbar, F. Madanipour, K. Azarnoosh, A. (2013). The Study of Personality Characteristics and Mental Health in Addicts. Procedia - Social and Behavioral Sciences; 84, 509 – 513.
  31. Hazan, C. & Shaver, P. R. (1987). Love and work: An attachment theoretical perspective. Journal of Personality and Social Psychology, 59 (2), 220-280.
  32. Hill, JD. Smith, RJ. (2009). Monitoring stress levels in postgraduate medical training. Laryngoscope; 119(1):75-8.
  33. Kassel, J.D. Wardle, M. &Roberts, J.E. (2007). Adult attachment security and college student substance use. Addictive Behaviors; 32, 1164–1176
  34. Kim, Y. (2005). Emotional and cognitive consequences of adult attachment: The mediating effect of the self. Personality and Individual differences; 38, 923-929.
  35. Markey, CN. Markey, PM. Tinsley, BJ. (2003). Personality, puberty, and preadolescent girls’ risky behaviors: Examining the predictive value of the Five-Factor Model of personality. Journal of Research Personality; 37:405-19.
  36. Mccormick, RA. Down, ET. Quirk, S. Hernando Zegarra, J. (1998). The relationship of NEO-PI performance to coping styles‚ patterns of use‚ and
  37. triggers for use among substance abusers. Journal of Addictive Behavior; 23(4):497-507.
  38. McCrea, RR. & Costa, PT. (2004). A contemplated revision of NEO five factor inventory. Journal of Personality and Individual Differences; 36: 587-596.
  39. Miculinncer, M., Orbach, I. Ivaelli, D. (1998). Adult attachment style and affect regulation: Strategies variations in subjective self-other similarities. Journal of Personality and Social Psychology, 75, 436-448.
  40. Miller, JD. Lynam, D. Zimmerman, RS. Logan ,TK. Leukefeld, C. Clayton, R. (2004). The utility of the Five Factor Model in understanding risky sexual behavior. Journal of Personality & Individual Differences. 36,1611-1626.
  41. Norbury, A. Husain, M. (2015). Sensation-seeking: Dopaminergic modulation and risk for psychopathology. Behavioural Brain Research; 288, 79–93
  42. Roberti, JW. (2004). A review of behavioral and biological correlates of sensation seeking. Journal of Research Personality; 38, 256-279.
  43. Samiei Sarkhanlou, S. Kiamanesh, A. (2015). The Relationship between Personality Characteristics, Perfectionism of Mothers and Emotional Problems of Their Daughters. Procedia - Social and Behavioral Sciences; 185, 460 – 468.
  44. Schwebel, DC. Severson, J. Ball KK, Rizzo M. (2006). Individual difference factors in risky driving: The roles of anger/hostility, conscientiousness, and sensation-seeking. Journal of accident Analysis and Prevention; 38, 801-810.
  45. Sokol-Katz, J. Dunham, R. Zimenerman, R. (2003). Family structure versus parental attachment in controlling adolescent deviant behavior: A social control model. Department of Sociology, University of Miami, Coral Gables, FL 33124, USA.
  46. Stewart, SH. Devine, H. (2000). Relations between personality and drinking motives in young adults. Journal of Personality & Individual Differences; 29, 495-511.
  47. Tagay, O. karatas, Z. (2012). An Investigation of Attachment Styles of College Students. Journal of Social and Behavioral Sciences; 47 , 745 – 750.
  48. Trobest, K.K. Herbest, J.H. Masters, H.L. (2002). Personality Pathways to Unsafe Sex: Personality, Condom use and, HIV Risk Behavior, Journal
  49. of Research in Personality; 36,117-133.
  50. Tuten, T.L. Bosnjak, M. (2001). Understanding differences in Web usage: The role of need for cognition and the five factor model of personality. Social Behavior and Personality; 29, 391–398.
  51. Wagner, M.K. (2001). Behavioral characteristics related to substance abuse and risk-taking, sensation-seeking, anxiety sensitivity, and self-reinforcement, anxiety sensitivity, and self-reinforcement. Addictive Behaviors; 26, 115-120.
  52. Williams, S. K. Kelly, F. D. (2005). Relationships among involvement, attachment, and behavioral problems in adolescence: Examining Father’s Influence. The Journal of Early Adolescence May; 25, 168-196.
  53. Zuckerman, M. (1979). Sensation seeking: Beyond the optimal level of arousal. Hillsdale, NJ: Erlbaum.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 17 بهمن 1395
  • تاریخ بازنگری: 01 آذر 1403
  • تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1397

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار