مقدمه: کاهش انگیزۀ درونی، یکی از مشکلات شایع در آموزش‌وپرورش است و در دانش‌آموزان رو به افزایش می‌باشد و باعث افت جدی در عملکرد تحصیلی آنان می‌شود. هدف تحقیق، افزایش انگیزۀ درونی براساس آموزش اثربخشی شناختی رفتاری بود. روش: آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری شامل دانش‌آموزان دختر دبیرستان شاهد شهرستان کردکوی و نمونه شامل؛ 42 نفر از دانش‌آموزانی بود که انگیزۀ درونی آنها از انگیزۀ بیرونی کم‌تر بود که به‌طورتصادفی در دو گروه آزمایش (22 نفر) و گروه کنترل (20 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش، 8 جلسه 90 دقیقه‌ای آموزش دید. برای سنجش انگیزۀ دانش‌آموزان از پرسشنامه انگیزۀ تحصیلی(AMS) استفاده شد و داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس چندگانه (Manova) مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج: اثربخشی آموزش شناختی رفتاری برافزایش انگیزۀ درونی 66% است و بین میانگین نمرات انگیزۀ درونی و گروه آزمایش در پس‌آزمون و پیش‌آزمون تفاوت معناداری وجود داشت. بحث: آموزش شناختی رفتاری با اصلاح تفکر دانش‌آموزان و آموزش روش صحیح مهارت‌های تحصیلی بر افزایش انگیزه درونی مؤثر بوده است
آقایوسفی، علی‌رضا و شریف، نسیم (1390)، رابطۀ سبک‌های حل مسئله و بهزیستی شخصی در دانشجویان. اندیشه و رفتار، 29(6): 79-89.
بحرانی، محمود (1384)، مطالعۀ انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان متوسطه استان فارس، مجلۀ علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 22 (4): 104-116.
بدری گرگری، رحیم و حسینی، فریبا (1389)، بررسی رابطۀ باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی با اهمال‌کاری دانشجویان تبریز، نشریۀ تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، 36(9): 111-126.
بیابان‌گرد، اسماعیل (1389)، روش‌های پیشگیری از افت تحصیلی، چاپ هفتم. تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
دخت معماریان، آذین (1389)، اثربخشی مداخلات چندبعدی مارتین بر انگیزه و درگیری تحصیلی دانش‌آموزان دختر دورۀ راهنمایی شهر اصفهان، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، دانشکدۀ علوم انسانی.
رستم‌اوغلی، زهرا؛ موسی‌زاده، توکل؛ رضازاده، بابک و رستم‌اوغلی، سهیلا (1391)، نقش تعلل‌ورزی، خودتنظیم‌گری و باورهای فراشناختی در پیش‌بینی ناگویی خلقی دانش‌آموزان دختر دورۀ متوسطه، مجلۀ روان‌شناسی مدرسه، 2(3) : 76-96.
ریو، جان مارشا (1393)، انگیزش و هیجان، ترجمۀ یحیی سیدمحمدی، چاپ بیست و دوم، تهران: نشر ویرایش ( 2001) .
سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، الهه (1390)، روش‌های تحقیق در علوم رفتاری، چاپ بیست و دوم، تهران: نشر آگاه.
سیف، علی‌اکبر (1385)، روان‌شناسی پرورشی، چاپ دوازدهم، تهران: انتشارات آگاه.
سیف، علی‌اکبر (1393)، تغییر رفتار و رفتار آموزشی (نظریه‌ها و روش‌ها)، چاپ نوزدهم، تهران: انتشارات دوران.
شاملو، سعید (1386)، آسیب‌شناسی روانی، چاپ دهم، تهران: رشد.
شریفی، حسن‌پاشا و نجفی زند، جعفر (1380)، روش‌های آماری در علوم رفتارى، چاپ دهم، تهران: سخن.
فتوحی، راشد (1391)، مقایسۀ اثربخشی درمان شناختی و رفتاری و آموزش راهبردهای مطالعه در کاهش علائم اضطراب امتحان دانش‌آموزان پیش‌دانشگاهی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی.
قاهری، پژمان (1389)، اثربخشی آموزش شناختی –رفتاری شادمانی فوردایس بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستان‌های پسرانه شهرستان تیران و کرون در سال تحصیلی 89-1388، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، پردیس آموزش‌های نیمه‌حضوری.
کار، الان (1385)، ترجمۀ حسن پاشاشریفی، جعفر نجفی زند، باقر ثنایی، روان‌شناسی مثبت، علم شادمانی و نیرومندی‌های انسان، تهران: سخن، (2004 ).
کاوسیان، جواد؛ فراهانی، محمدنقی؛ کدیور، پروین؛ هومن، عباس و شهرآرای، مهرناز (1384)، مطالعۀ عوامل مؤثر بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان دختر و پسر دبیرستان‌های سراسر کشور، فصلنامۀ علمی پژوهشی روان‌شناسی دانشگاه تبریز، 8 (2): 85-100
کدیور، پروین (1392)، روان‌شناسی تربیتی، چاپ بیست و سوم، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها، سمت.
گلدفرید، ماروین و دیویسون، جرالدسی (1371)، رفتاردرمانی بالینی، ترجمۀ احمد احمدی علون‌آبادی و فرزانه طاهری، تهران: نشر دانشگاهی (1976).
محمدی درویش‌بقال، ناهید؛ حاتمی، حمیدرضا؛ اسدزاده، حسن و احدی، حسن (1390)، بررسی تأثیر آموزش راهبردهای خودتنظیمی (شناختی و فراشناختی) بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان، فصلنامۀ علوم رفتاری، 27(9) : 120-142.
مک‌کومبز، باربارا و پاپ، جیمز (1388)، پرورش انگیزه در دانش‌آموزان، ترجمۀ صغری ابراهیمی قوام، تهران: انتشارات رشد.
نریمانی، محمد؛ محمدامینی، زرار؛ زاهد، عادل و ابوالقاسمی، عباس (1394)، مقایسۀ اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و حل مسئله بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان اهمال‌کار، مجلۀ روان‌شناسی مدرسه، 1(4): 139-155.
نینان، مایکل و درایدن، ویندی (۱۳۸۷)، شناخت درمانی: 100 نکته، 100 تکنیک، ترجمۀ حمید یعقوبی و معصومه کریمی، تهران: نشر ارجمند.
ولی‌زاده، زهرا؛ احدی، حسن؛ حیدری، محمود و مظاهری، محمدمهدی (1392)، بررسی اثربخشی بستۀ آموزشی کاهش اهمال‌کاری بر افزایش پیشرفت تحصیلی و کاهش اهمال‌کاری تحصیلی دختران دانشجوی دورۀ کارشناسی، فصلنامۀ علمی- پژوهشی مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، 7(2): 105-129.
ویسانی، مختار؛ غلامعلی لواسانی، مسعود و اژه‌ای، جواد (1391)، نقش اهداف پیشرفت، انگیزش تحصیلی و راهبردهای یادگیری بر اضطراب آمار: آزمون مدلی علّی، مجلۀ روان‌شناسی، 2(16) : 202-142.
هاوتون، کیت (1393)، رفتاردرمانی شناختی (راهنمای کاربردی در درمان اختلال‌های روانی)، ترجمۀ قاسم‌زاده حبیب، چاپ دوازدهم، تهران: انتشارات ارجمند.
Ames, C. (1992). Classrooms: Goals, structures, and student motivation. journal of Educational Psychology, 84, 261–271.
Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice- Hall
Bartolini,S,. Bilancini,E ,.& Sarracino,F.(2009). Social Capital Predicts Happiness: World-Wide Evidence from Time Series, )2014/9/16) https://www.researchgate.net/publication/
Beck. S. (2012).Techniques to Increase Motivation and Willpower. (2012/3/14) http://www.huffingtonpost.com
Bonfil , A & at.(2015). Improve Low Motivation. http://cogbtherapy.com/
Deci, E. Schwartz, A.Sheinman, L. &Reynar.( 1981) An Instrument to Assess Adult Orientation toward Control versus Autonomy Whit Children .Reflection on Intrinsic Motivation & Persived Competence. Journal of Educational psychology, 50-73,642- 660
Deci, E., & Ryan, R. (2000). The “what” and “why” of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11, 227–268.
Deci,E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and selfdetermination in human behavior. New York: Plenum.
Filak, V. f,& Sheldon, K. M. (2003). Student psychological need satisfaction and college teacher- course evaluations. Educational psychology, 23, 235-247
Hirji, N. K. (2006). It's self regulation, but not as we knew it. Contact Lens & Anterior Eye, 29, 57-58.
Klassen, R.M. (2010). Confidence to manage learning: The self- efficacy for self- regulated learning of early adolescents with learning disabilities. Learning Disability Quarterly, 33, 19-30
McCullagh, Penny. (2005) Sport and Exercise Psychology Lecture. Cal State University East Bay. 10/27. www.abcbodybuilding.com
Mizuno, K. Masaaki, T. Sanae, F. Kyoko, I.& Yasuyoshi W. (2011). Relationship between cognitive function and prevalence of decrease in intrinsic academic motivation in adolescents. Behavioral and Brain Functions .7(4) 2-11
Nicholls, J. (1984). Achievement motivation: A conception of ability, subjective experience, task choice, and performance. Psychological Review, 91, 328-346
Pajares, F. (2002). Overview of social cognitive theory and of selfefficacy.Available from www.Emory.edu Education mfp eff.html.
Ryan , R . M ; & Deci , E . L. (2002). The paradox of achievement: harder you push , the worse it gets. In J.Aronson (ED.). Improving academic achievement: contributions of social psychology (pp: 59 –85). New York: Academic Press
Ryan,R.M.,& Stiller, J.(1991).The Social Content Of Internalization: Parent And Teacher Influence On Autonomy, Motivation And Learning. Inp.R.Pintrich & M.L.Maehr (Eds), Advance In Motivation And Achievement:Vol.7. Goals And Self-Regulatory Processes(Pp115-149).Greenwich,Ct:Jai Press.
Vallerand,R.J.,& Reid ,G.(1984).On the causal effects of perceived competence on intrinsic motivation:A test of cognitive evaluation theory.Journal of Sport psychology.6,94-102
Vansteenkiste, M., Lens,W., & Deci, E.L. (2006). Intrinsic versus extrinsic goal contents in self-determination theory: Another look at the quality of academic motivation. Educational Psychologist, 41, 19–31
Waterman,A.S; Schwartz, S.T, & Conti, r. (2008). the implications of twoconceptions of happiness(hedonic enjoyment and eudemonia) for happiness studies.9,41-79.
Weiner , B. (1979). A thory of motivation for some classroom experiences. Journal of Educational psychology , 71, 3-25
Wenzel K. R, Wigfield, A. (2009). Handbook of motivation at school. New York, NY:Routledge
Wigfield, A., & Eccles, J. S. (2000). Expectancy-value theory of achievement motivation: A developmental perspective. Educational Psychology, 25, 68-81.
Zimmerman ,J.Barry. (1990). Self-regulating academic learning and achievement: The emergence of a social cognitive perspective. Educational Psychology Review.2(2),173-201.
)
