اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد عقلانی ـ هیجانی (REBT) بر الگوی ارتباطی، صمیمیت و سبک‌های حل تعارض در کارکنان متأهل نیروهای نظامی با علائم افسردگی شدید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری، روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، ایران

2 کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

3 کارشناسی ارشد، مشاوره، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران.

4 کارشناسی ارشد، مشاوره توانبخشی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران

5 کارشناسی ارشد، روانشناسی بالینی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران.

چکیده

هدف از این پژوهش، تعیین اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد عقلانی ـ هیجانی (REBT) بر الگوی ارتباطی، صمیمیت و سبک‌های حل تعارض در کارکنان متأهل نیروهای نظامی با علائم افسردگی شدید بود. جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان مرد متأهل با علائم افسردگی شدید در 6 ماهه دوم سال 1400 بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، تعداد 30 نفر انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) گمارده شدند. برای شناسایی کارکنان مرد متأهل نیروهای نظامی با علائم افسردگی شدید، پرسش‌نامه افسردگی (بک و همکاران، 1996) در میان 450 نفر توزیع و 30 نفر با نمرات بالاتر از 29 در پرسش‌نامه افسردگی و با تشخیص نشانه‌های افسردگی ازطریق مصاحبه بالینی انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسش‌نامه‌های الگوی ارتباطی زوجین (کریستنس و سولاوای، 1991)، پرسش‌نامه صمیمیت زناشویی (تامپسون و واکر، 2002) و پرسش‌نامه سبک‌های حل تعارض زوجین (رحیم، 1983) استفاده شده است. بر روی گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه‌ای، رویکرد عقلانی ـ هیجانی اجرا و جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. نتایج نشان داده است که مشاوره گروهی با رویکرد عقلانی ـ هیجانی (REBT) بر الگوی ارتباطی، صمیمیت و سبک‌های حل تعارض در کارکنان متأهل نیروهای نظامی با علائم افسردگی شدید اثربخش است (p<0/05).

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Group Counseling with Rational-Emotional Approach (REBT) on Communication Pattern, Intimacy and Conflict Resolution Styles in Married Military Personnel with Severe Depression Symptoms

نویسندگان [English]

  • Mozhgan Abbasi Abrazgeh 1
  • Nafiseh Derakhshan 2
  • Fatemeh Asadi 3
  • Fatemeh Sabzevari 4
  • Azadeh Bagheri 5
1 Corresponding author: Ph.D. student, General Psychology, Qom Branch, Islamic Azad University, Iran.
2 Master of Family Counseling, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran.
3 Master's degree, Counseling, Marvdasht Branch, Islamic Azad University, Iran.
4 Master's Degree, Rehabilitation Counseling, Mohaghegh Ardabili University, Iran.
5 Master's degree, Clinical Psychology, Karaj Branch, Islamic Azad University, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this research was to determine the effectiveness of group counseling with a rational-emotional approach (REBT) on communication patterns, intimacy and conflict resolution styles in married military personnel with severe depression symptoms. The statistical population of the research included married male employees with symptoms of severe depression in the second 6 months of 2021 Using available sampling, 30 people were selected and randomly assigned to two experimental and control groups (15 people in each group). . To identify married male employees of the military forces with severe depression symptoms, the depression questionnaire (Beck et al., 1996) was distributed among 450 people and 30 people with scores higher than 29 in the depression questionnaire and diagnosed with depression symptoms were selected through clinical interview. In order to collect information, questionnaires on couples' communication patterns (Christens and Sulawai, 1991), marital intimacy questionnaires (Thompson and Walker, 2002) and couples' conflict resolution questionnaires (Rahim, 1983) were used. On the experimental group in 8 sessions of 90 minutes, the rational-emotional approach was implemented and multivariate covariance analysis was used to analyze the data. The results have shown that group counseling with a rational-emotional approach (REBT) is effective on communication patterns, intimacy and conflict resolution styles in married military personnel with severe depression symptoms (p<0.05).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Depression
  • Communication Pattern
  • Rational-Emotional Approach (REBT)
  • Intimacy
  • Conflict Resolution Styles

مراجع

آزاد مرزآبادی، اسفندیار؛ نیک­نفس، سعید (1395)، سبک‌های مقابله با استرس شغلی در کارکنان نظامی، مجله دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، 10 (4): 310-299.
آزادی، زینب (1390)، بررسی مقایسه اثربخشی زوج درمانی راه‌حل‌محور و عقلانی ـ هیجانی ـ رفتاری بر کاهش مشکلات و ناسازگاری زناشویی زوج‌های متقاضی طلاق، پایان­نامه کارشناسی ارشد، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی.
اعتمادی، عذرا؛ نوابی­نژاد، شکوه؛ احمدی، احمد؛ فرزاد، ولی‌الله (1385)، بررسی تأثیر زوج­درمانی به شیوه ایماگوتراپی بر افزایش صمیمیت زوجین مراجعه­کننده به مراکز مشاوره در شهر اصفهان، تازه­ها و پژوهش­های مشاوره، 5 (19): 9-22.
الیس، آلبرت؛ مک‌لارن، کاترین (2005)، رفتاردرمانی، عقلانی، هیجانی: راهنمای درمان‌گران، (ترجمه: مهرداد فیروزبخت، 1392)، چاپ اول، تهران: انتشارات روان‌شناسی و هنر.
اسکندری، محسن؛ احمدی، خدابخش؛ انیسی، جعفر (1390)، بررسی رابطه مدت حضور در مناطق مرزی و سلامت روان در یک نیروی نظامی، فصل‌نامه روان‌شناسی نظامی، 2 (5): 39-46.
بخشی، حمید؛ اسدپور، محمد؛ خدادادی­زاده، علی (1386)، ارتباط رضایت از روابط زناشویی با افسردگی زوجین، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، 11 (2): 37-43.
بهمنی­مکوندزاده، پروانه؛ امان‌اللهی، عباس (1397)، پیش‌بینی افسردگی براساس رضایت، تعارضات و بی‌ثباتی زناشویی در زنان متأهل شهر اهواز، سلامت اجتماعی، 5 (2): 171-180.
جعفرنیا، وحید و همکاران (1395)، اثربخشی درمان شناختی ـ رفتاری بر افسردگی و امید به زندگی بیماران مبتلا به هپاتیت ب، اصول بهداشت روانی، 18، 272-288.
حبیبی، بهاره؛ امان­اللهی، عباس (1395)، بررسی رابطه بین صمیمیت و میل جنسی با نشانه‌های افسردگی و رضایت زناشویی در زنان 3 ماه تا 2 سال پس از زایمان، طلوع بهداشت، 15 (2): 204-216.
حکیمی­خانقاه، نرجس (1397)، بررسی رابطه افسردگی و اضطراب با صمیمیت زناشویی در زنان ۲۵ تا ۵۰ سال شهر مشهد در سال 1397، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار.
      خزاعی، سمانه (1386)، بررسی تأثیر آموزش تمایزیافتگی بر میزان صمیمیت و سطح تمایزیافتگی زوج­ها، پایان­نامه دکتری دانشگاه تربیت معلم تهران.
خواهانی‌پور، مجید؛ چیناوه، محبوبه (1395)، پیش‌بینی روابط صمیمانه براساس الگوهای ارتباطی خانواده و ساختار قدرت در خانواده در زوجین، نهمین کنگره بین‌المللی روان‌درمانی (اجلاس آسیایی در بستر ارزش‌های فرهنگی)، تهران، دبیرخانه کنگره بین‌المللی روان‌درمانی.
خرمی، هادی (1396)، مقایسه میزان صمیمیت، انسجام خانوادگی و رابطه ولی فرزندی در بین زنان دارای همسر نظامی و غیرنظامی شهر اهواز، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.
دستغیب، زهرا و همکاران (1393)، مقایسه باورهای غیرمنطقی و شادکامی در دانش‌آموزان تیزهوش با عادی، مجله دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 22 (3): 27-33.
قدم­خیر، میترا و همکاران (1392)، اثربخشی مداخله‌ مبتنی‌بر رفتاردرمانی عقلانی ـ هیجانی بر افزایش صمیمیت و رضایت زناشویی زنان، اندیشه و رفتار، 8 (29)، 27-36.
عدلی، مریم (1392)، اثربخشی زوج‌درمانی الیس (رویکرد عقلانی ـ عاطفی ـ هیجانی) در تغییر سبک اسناد و کاهش تعارضات و دلزدگی زناشویی زوجین شهرستان بندرعباس، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه هرمزگان.
کوروش­نیا، مریم؛ لطیفیان، مرتضی (1386)، بررسی رابطه ابعاد الگوهای ارتباطات خانواده با میزان اضطراب و افسردگی فرزندان، خانواده­پژوهی، 3 (10): 587-600.        
عباسی بورندروق، سکینه؛ عبدی شاهسوار، آمنه (1398)، بررسی اثربخشی زوج‌درمانی عقلانی ـ هیجانی ـ رفتاری روی کاهش مشکلات زناشویی در زوجین متقاضی طلاق، اولین کنگره دوسالانه تازه‌های روان‌شناسی و علوم رفتاری.
طالبی‌زنوزی، فریبا؛ انتصار فومنی، غلام‌حسین (1395)، مقایسه اثربخشی رفتاردرمانی عقلانی ـ هیجانی الیس و تحلیل تبادلی برن بر افزایش صمیمیت زناشویی زنان زیر 40 سال، همایش بین‌المللی افق‌های نوین در علوم تربیتی، روان‌شناسی و آسیب‌های اجتماعی، تهران.
ملکی‌زاده، علیاصغری؛ مرادخواه، وحید؛ ملکی، حیدر؛ حبیب، حبیب (1395)، بررسی رابطه الگوهای ارتباطی خانواده با کنترل عواطف در زوجین، اولین کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی و علوم اجتماعی، تهران، شرکت خدمات برتر.
محرری، فاطمه؛ فکورزیبا، مهدی؛ اصغری‌پور، نگار (1393)، اثربخشی آموزش گروهی به شیوه عقلانی ـ هیجانی ـ رفتاری بر کاهش بحران هویت و افزایش شادکامی نوجوانان خوابگاهی پسر، اصول بهداشت روانی، 16 (3): 213-221.
موسوی مرادی، زهرا (1393)، اثربخشی رفتار درمانی عقلانی ـ هیجانی الیس بر کاهش فرسودگی زناشویی در زنان نابارور، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانشگاه رازی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی.
Banks, T. (2011). Helping students manage emotions: REBT as a mental health educational curriculum. Educational Psychology in Practice, 27(4), 383-394.‏
Brody, D. J., Pratt, L. A., & Hughes, J. P. (2018). Prevalence of depression among adults aged 20 and over: United States, 2013-2016.‏
Bonache, H., Gonzalez-Mendez, R., & Krahé, B. (2019). Adult attachment styles, destructive conflict resolution, and the experience of intimate partner violence. Journal of interpersonal violence, 34(2), 287-309.‏
Cheon, K. I., & Shin, Y. H. (2020). Health promotion behavior, self-efficacy, marital intimacy, and successful aging in middle-aged. Journal of Korean Academy of Fundamentals of Nursing, 27(3), 259-267.‏
Chester, C. E., & Blandon, A. Y. (2016). Dual trajectories of maternal parenting stress and marital intimacy during toddlerhood. Personal Relationships, 23(2), 265-279.‏
David, D., Szentagotai, A., Eva, K., & Macavei, B. (2005). A synopsis of rational-emotive behavior therapy (REBT); Fundamental and applied research. Journal of rational-emotive and cognitive-behavior therapy, 23(3), 175-221.‏
Ellis, D. J. (2021). Rational emotive behavior therapy. American Psychological Association.‏
Kim, M., Moon, S. H., & Kim, J. E. (2020). Effects of psychological intervention for Korean infertile women under in vitro fertilization on infertility stress, depression, intimacy, sexual satisfaction and fatigue. Archives of Psychiatric Nursing, 34(4), 211-217.‏
Karadakal, N. V., Goud, N., & Thomas, P. (2015). Impact of leadership role perspective on conflict resolution styles-a study on small and medium sized entrepreneurs of Karnataka State in India. Journal of Global Entrepreneurship Research, 5(1), 1-20.‏
Lim, G. Y., Tam, W. W., Lu, Y., Ho, C. S., Zhang, M. W., & Ho, R. C. (2018). Prevalence of depression in the community from 30 countries between 1994 and 2014. Scientific reports, 8(1), 1-10.‏
Li, P. F., & Johnson, L. N. (2018). Couples’ depression and relationship satisfaction: Examining the moderating effects of demand/withdraw communication patterns. Journal of Family Therapy, 40, S63-S85.
Levine, H.M., Basham, R.B. & Sarason, B.R. (2013). The relationship between Family cohesion and and parent-child. Journal of Personality and Social Psychology, 44(3), 127-139.
Nock, M., Deming, C., Fullerton, C., Gilman, S., Goldenberg, M., Kessler, R.(2013). Suicide among soldiers: a review of psychosocial risk and protective factors. Psychiatry, 67(2): 97-125.
Ome, B. N. (2013). Personality and gender differences in preference for conflict resolution styles. Gender and Behaviour, 11(2), 5512-5524.‏
Padgett, E., Mahoney, A., Pargament, K. I., & DeMaris, A. (2019). Marital sanctification and spiritual intimacy predicting married couples’ observed intimacy skills across the transition to parenthood. Religions, 10(3), 177.‏
Rosner, R. (2011). Albert Ellis' Rational-Emotive Behavior Therapy. Adolescent Psychiatry, 1(1), 82-87.
Rumun, A. (2013). Implications of communal conflict on human health and corresponding indigenous conflict resolution styles in the contemporary Nigerian society. International Journal of Humanities and Social Science Invention, 2(7), 90-94.‏
Robinson, R. G., & Spalletta, G. (2010). Poststroke depression: a review. The Canadian Journal of Psychiatry, 55(6), 341-349.‏
Ross, J. M., Karney, B. R., Nguyen, T. P., & Bradbury, T. N. (2019). Communication that is maladaptive for middle-class couples is adaptive for socioeconomically disadvantaged couples. Journal of Personality and Social Psychology, 116(4), 582.‏
Sadock B, Sadock V. Kaplan and Sadock's synopsis of psychiatry: Behavioral sciences/clinical psychiatry. 4th ed. Lippincott Williams & Wilkins 2014.
Timothy, W., Lineberry, M., Stephen, S. (2012). Suicide in the US Army, Mayo Clin Proc, 87(9), 871-8.
Turner, M., & Barker, J. B. (2013). Examining the efficacy of rational-emotive behavior therapy (REBT) on irrational beliefs and anxiety in elite youth cricketers. Journal of Applied Sport Psychology, 25(1), 131-147.‏
روانشناسی نظامی
دوره 13، شماره 51
فصلنامه پاییز
دی 1401
صفحه 107-134

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 14 فروردین 1401
  • تاریخ بازنگری: 03 مرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 12 آذر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار