اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی بر عواطف و رضایت از زندگی کارکنان یک سازمان نظامی

احمدی, سید مجید; نجفی, محمود

اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی بر عواطف و رضایت از زندگی کارکنان یک سازمان نظامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی دانشگاه سمنان

² استادیار روان‌شناسی دانشگاه سمنان

چکیده

مقدمه: هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی بر عواطف مثبت و منفی و رضایت از زندگی کارکنان یک سازمان نظامی بود.
روش: پژوهش حاضر یک مطالعه شبه آزمایشی با دو گروه آزمایش و کنترل، با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون است. جامعه آماری شامل کارکنان نظامی در یکی از پادگان‌های شهر شاهرود بود که تعداد40 نفر نمونه به‌صورت تصادفی انتخاب و به دو گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند. برای هر دو گروه، تحت موقعیت یکسان آزمونهای عواطف مثبت و منفی پاناس و رضایت از زندگی داینر و همکاران، طی دو جلسه 90 دقیقه‌ای اجرا شد. سپس مهارتهای ذهن‌آگاهی به آزمودنیهای گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه‌ای به‌مدت 8 هفته توسط پژوهشگر آموزش داده شد و گروه شاهد تحت هیچ آموزشی قرار نگرفت و پس از اتمام آموزش دوباره از هر دو گروه تحت یک موقعیت یکسان آزمونهای عواطف مثبت و منفی پاناس و رضایت از زندگی داینر، اجرا شد.
نتایج: نتایج نشان داد که مداخله آموزش کاهش استرس مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی بر عواطف مثبت و منفی و همچنین رضایت از زندگی کارکنان نظامی شهرستان شاهرود، تأثیر معنی‌دار داشت و باعث افزایش عواطف مثبت و رضایت از زندگی و همچنین کاهش عواطف منفی در کارکنان شد. فرضیه‌ها در متغیر عواطف مثبت و عواطف منفی با تحلیل کواریانس چندمتغیری و در رضایت از زندگی با مدل تحلیل کوواریانس تک‌متغیره (آنکووا) آزمون شدند.
بحث: باتوجه‌به نتایج این مطالعه، درنظرگرفتن برنامه‌ها و رویکردهای مداخله‌ای مبنی‌بر آموزش کاهش استرس مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی، درجهت بهبود کارکرد سازمان، پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.25885162.1396.8.32.2.7

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Mindfulness-Based Stress Reduction Training on the Emotions and Life Satisfaction of the Personnel of Military Organization

نویسندگان [English]

seyyed majid Ahmadi ¹
Mahmmod Najafi ²

¹ Master student of clinical psychology at Semnan University

² Assistant Professor of Psychology, Semnan University

چکیده [English]

Introduction: The aim of this research work was to evaluate the impact of mindfulness-based stress reduction training on the positive and negative emotions and life satisfaction among the army personnel.
Method: The quasi - experimental method with pretest and posttest was employed to carry out this study. The statistical population was composed of the military personnel of one of the garrisons in Shahrood, Iran. A sample of 40 subjects was randomly selected and assigned into experimental and control groups. Both experimental and control group were administered Diener’s Positive and Negative Affect Schedule (PANAS) and the Satisfaction with Life Scale in two 90-minute sessions under the same conditions. Then the experimental group was given eight 90-minutes sessions of mindfulness training during 8 weeks, and the control group did not receive any training. After completing the training, both groups were administered the PANAS and the Satisfaction with Life Scale under the same conditions.
Results: The results revealed that mindfulness-based stress reduction training significantly affects positive and negative emotions and life satisfaction among the army personnel in Shahrood, Iran. It increased their positive emotions and life satisfaction and decreased their negative emotions. The hypotheses related to positive and negative emotions were tested using the multivariate analysis of covariance and those related to life satisfaction were tested using the univariate analysis of covariance.
Discussion: Given the results of the present study, it is suggested that the mindfulness-based stress reduction plans and approaches be considered in order to improve the performance of organizations.

کلیدواژه‌ها [English]

mindfulness-based stress reduction
positive and negative emotions
life satisfaction

مراجع

اخباراتی، فرزانه و بشردوست، سیمین (1395)، پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی براساس عملکرد خانواده و نیازهای روان‌شناختی دانش‌آموزان، مجله اصول بهداشت روانی، 18(ویژه‌نامه)،37:4-9.

افروز، غلامعلی و شیخ‌زاده، ابراهیم (1390)، بررسی ارتباط بین هوش هیجانی با شادمانی اجتماعی در نوجوانان تیزهوش مقطع راهنمایی مدارس شهر تهران، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، (2)3: 112-97.

شریفی باستان، فرنگیس؛ یزدی، سیده منور و زهرایی، شقایق (1395)، نقش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و عاطفه مثبت و منفی در پیش‌بینی تاب‌آوری زنان مبتلا به سرطان پستان. نشریه روان‌پرستاری (2)4: 48-38.

کرمی نوری، رضا؛ مکری، آذرخش؛ محمدی‌فر، محمد و یزدانی، اسماعیل (1381)، مطالعه عوامل مؤثر بر احساس شادی و بهزیستی در دانشجویان دانشگاه تهران، مجله روانشناسی و علوم تربیتی، 32(1): 41-3.

لطف‌آبادی، حسین (1380)، عواطف و هویت نوجوانان و جوانان، تهران: انتشارات نسل سوم.

مرعشیان، فاطمه و اسماعیلی الهه (1391)، بررسی رابطه سازگاری معنوی و رضایت از زندگی با سلامت روان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، یافتههای نو در روانشناسی، (24)7: 98-85.

میری، انور؛ کریمیان، عدالت و استوار، فتاح (1394)، نقش عاطفه مثبت و منفی و سبکهایی مسئله‌گشایی در پیشبینی رضایت از زندگی در افراد مبتلا به دیابت، فصلنامه پرستاری دیابت دانشکده پرستاری و مامایی زابل، (3) 3: 87- 75 .

نریمانی، محمد؛ زاهد، عادل و گلپور، رضا (1391)، رابطه ذهن‌آگاهی، سبک‌های مقابله‌ای و هوش هیجانی با سلامت روانی در دانشجویان، فصلنامه علوم تربیتی، (19)5: 105-91.

Adler, M.G., & Fagley, N.S. (2005). Appreciation: Individual differences in finding value and meaning as a unique predictor of subjective well being. Journal of Personality, 73(1), 79-114.

Brown, K. W. & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological wellbeing. Journal of personality and Social psychology, 84(4), 822- 848.

Kabat-Zin, J. (1990). Full Catastrophe Living: Using the Wisdom of Your Body and Mind to Face Stress, Pain and Illness. New York: Dell Publishing.

Kabat-Zinn, J. (2003). Mindfulness-based interventions in context. Past, present and future, Clinical psychological, Science and Practice, 10(2), 144-156.

Kabat-Zinn, J. (2005). Coming to our senses: Healing ourselves and the world through mindfulness. New York: Hyperion.

Walsh, J., Baliant, M. G., Smolira S. J. D. R., Fredericksen, L. K. & Madsen, S. (2009). Predicting individual differences in mindfulness: The role of trait anxiety, attachment anxiety and attentional control. Personality and Individual differences, 46(2), 94 - 99.

Watson D. )1989(. Health complaints, stress, & distress: exploring the central role of negative affectivity. Psychological review,96(2), 54-234.

Zautra A. J., Johnson L.M., & Davis M. C. (2005). Positive affect as a source of Resilienc for women in chronic pain. Journal of consulting and clinical psychology, 73(2), 20-201.